Over de liefde van Poppo van Burmania (1603-1676) voor aardbeien

Door Dr. Arjen Dijkstra

Op vrijdag 5 oktober werd bij de Fryske Akademy te Leeuwarden een mooie uitgave van de kroniek van Poppo van Burmania gepresenteerd. Bezorger Wiebe Bergsma noemt het een uniek verslag van de tachtigjarige oorlog.

Poppo van Burmania maakte het tweede deel van de tachtigjarige oorlog van dichtbij mee. Hij diende in het Staatse leger en stond als officier dicht bij de gewone soldaten. Daarnaast was hij een wonderlijk chroniqueur, hij legde verslag van verschillende gebeurtenissen uit het dagelijks leven. Dat verslag biedt een uniek inkijkje in het zeventiende-eeuwse leger, door de ogen van een carrière-edelman. Wiebe Bergsma voorzag deze Kroniek van Poppo van een inleiding, voetnoten en publiceerde dat in boekvorm.

Op 5 oktober werd het eerste exemplaar aangeboden aan de Amsterdamse hoogleraar Henk van Nierop, in Leeuwarden. Ter gelegenheid hiervan sprak een keur aan historici met bijzondere aandacht voor Friese geschiedenis over de wereld waarin Poppo zich bewoog: die van de adel in Friesland. In samenwerking met het Huizinga Instituut werd het een interessante en goed bezochte studiedag.

Zo betoogde Paul Noomen (Fryske Akademy) dat adel in Friesland veel beter juridisch te definiëren is dan tot dusverre wordt aangenomen. Wiebe Bergsma verhaalde zelf de nodige smakelijke anekdotes in een onmisbaar breder kader, om begrip te krijgen van de hoofdpersoon van de dag. Poppo van Burmania bleek een gelovige zeventiende-eeuwer, die een sterke voorliefde had voor fruit. Hij tekende op dat naast God niks zijn leven zo verlengde als ‘het eten van aardbeien’.   

Marlies Stoter (Fries Museum) deed een boekje open over de Leeuwarder adellijke dame Andriesa Lucia van Bronckhorst. 

Gerda Huisman (UB RUG) vergeleek het verslag van Poppo’s leven met een heel wat eenvoudiger reisverslag van een zeventiende-eeuwse adellijke student. En Yme Kuiper vroeg aandacht voor de huizen waar de edelen in woonden en hoe dit zich verhoudt tot de landhuizen van de niet adellijke elite.

Aan het einde van de dag werd het eerste exemplaar aangeboden aan Van Nierop. Deze toonde zich content met de aanbieding. Daarnaast memoriseerde Wiebe Bergsma een tocht per raderboot die beiden ooit over de Mississippi hadden gemaakt. Hij bood daarmee een korte blik op het leven van twee moderne historici. Eenzelfde soort blik als Poppo biedt op de zeventiende eeuw.

http://www.fryske-akademy.nl/nl/aginda-aktueel/adellijke-egodocumenten-in-friesland-uit-de-zeventiende-eeuw/

http://www.verloren.nl/boeken/2086/240/5168/autobiografien/enege-gedenckwerdege-geschiedenissen

Poppo van Burmania, Enege gedenckwerdege geschiedenissen. Kroniek van de Friese militair Poppo van Burmania uit de Tachtigjarige Oorlog, bezorgd en ingeleid door Wiebe Bergsma (Hilversum 2012). Dezelfde Bergsma publiceerde ook de kroniek van Abel Eppens tho Equart, een Ommelander boer uit de 16e eeuw.
Update HZ: Poppo ging op 3 mei 1659 met zijn manschappen via Harlingen en het Vlie aan boord (zie pag.145 van het boek) van oorlogsschip Oostergoo (60 stukken) van de eveneens Friese kapitein Hendrik Brunsvelt, om rond de Sont in de oorlog tussen Denemarken en Zweden deel te nemen. Op onze website hebben we een transcriptie van het journaal van Hendrik Brunsvelt.