Roots Gerrit Komrij in Noordoost-Friesland

In het oktobernummer 2012 van het maandblad van de NGV, Gens Nostra stonden deze keer diverse bijdragen uit Friesland. Zo was er een lange lijst van Frieslands rijksten in de 19e eeuw, op basis van de Memories van Successie die Tresoar gedigitaliseerd heeft, in een artikel van D.A. Zeilmaker: De ‘Quote 200’ van Friesland in de eerste helft van de 19de eeuw. De memories van successie in Friesland 1818-1856. De rijkste was een dame: Cecilia Johanna van Scheltinga die in 1848 op 93-jarige overleed te Leeuwarden met een saldo van de nalatenschap van 956.580 gulden. De rijkste Dokkumer in de lijst is Johanna Susanna de Vries, die in 1841 410.368 gulden naliet. Een mooie bron voor genealogen dus die memories van successie!

Antonia Veldhuis uit Veenwouden (familie van ons Canadese lid Keimpe) had een interessante bijdrage VOC-maten Dotingh en Huijssloop, een levenslange vriendschap in de eerste helft van de achttiende eeuw, over twee VOC-matrozen die aan boord gingen als twee mannen maar een tijdje later huwden (de ene man bleek een vrouw te zijn)! Wiggert Anneus Dooting was een Leeuwarder die in 1737 bij de VOC aanmonsterde op de Petronella Alida.

En naar aanleiding van het recente overlijden van de dichter des vaderlands, Gerrit Komrij, was zijn kwartierstaat uitgezocht en gepubliceerd door Harmen Snel en Arie Jan Stasse: Bij de kwartierstaat van Gerrit Komrij (1944-2012). Dan zie je direct dat vanaf zijn grootvader Melle en daarvoor de mannelijke lijn uit Noordoost-Friesland komt. En wel uit de omgeving van Kollum: Oudwoude en Westergeest. De dichter had dit zelf overigens al eens tijdens een avond in 2002 te Leeuwarden 'onthuld'. De kwartierstaat vermeldt abusievelijk dat zijn grootvader Melle Komrij in Kollum is geboren maar dat moet Oudwoude zijn, zie het maar in de geboorte-acte op AlleFriezen.nl !
Voorvader Jarig Wijbes nam in 1811 te Oudwoude familienaam Komrij aan, zie http://www2.tresoar.nl/genealogie/naamsaanname/toonna.php?inv=29_37&mairie=Oudwoude&folio=45&verso=v&achter=ja
Er was verder maar 1 ander persoon die in 1811 de familienaam Komrij aannam en dat was Mark (Murk) Wybes uit het naastgelegen Westergeest, een broer van Jarig. Dat betekent in feite dat alle nu nog levende mensen met de achternaam Komrij familie van de dichter zijn. In 1832 bezaten de families Komrij nog steeds veel land in Westergeest en Kollum (HISGIS).
Jarig Wijbes Komrij, landbouwer te Oudwoude, was getuige van het Kollumer Oproer in 1797: zie de lijst met inwoners van Oudwoude die ons lid Reinder Postma maakte.

De genealogie van Gerrit Komrij (ook de variant Kommerij) voert waarschijnlijk terug tot begin 16e eeuw, nog steeds rond Kollum en Westergeest. Het Meertens Instituut verklaart de naam als toponiem. Ik denk dat het is afgeleid is van Kollumerrijd (de (water)weg naar Kollum) of rijd bij de kom (haven) of iets dergelijks, net als het nabijgelegen Kommerzijl waarschijnlijk is afgeleid van zijl bij de kom. De kaart van Schotanus uit 1718 van Kollumerland is hierbij een interessante om even te bekijken.