donderdag 17 mei 2012

Achter de schermen bij digitalisering Mairieboeken Dongeradeel

Er wordt al enige tijd door diverse leden van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland hard gewerkt aan de digitale ontsluiting/ indexering van de Mairieboeken (gemeenten in de Franse Tijd) van diverse gemeenten in Dongeradeel. Vele handen maken immers licht werk.
Een daarvan is Gerrit de Jong. Elke week komt hij trouw een middag puzzelen, om de handschriften te ontcijferen. Normaal zie je hem niet, als hij ermee aan het werk is, want hij zit dan niet in het openbare deel van het Streekarchief in Dokkum. 
Hilda Bouta nam een kijkje achter de schermen en maakte bijgaande foto. 

Gerrit de Jong aan het werk in het Streekarchief Dokkum
Een applausje voor alle vrijwilligers die werken aan deze digitalisering waar weer vele sneupers plezier aan gaan beleven!

Enige tijd geleden heb ik voor het schrijven van het artikel Kozakken in Noordoost-Friesland in 1813 (Sneuper 98, September 2010) ook gebruik gemaakt van deze bron. Met name Reinder Tolsma heeft toen handmatig veel voor mij uitgezocht.

Nadat het Nederlandse grondgebied in 1810 werd ingelijfd bij Frankrijk werd ook hier de Franse bestuurlijke indeling van departementen en mairiën ingevoerd. De voormalige grietenijen werden verdeeld in kleinere mairiën en hebben gefunctioneerd vanaf 1811 tot en met 1816. De verdeling was als volgt:
Westdongeradeel 

mairie Holwerd
mairie Nes
mairie Ternaard

Oostdongeradeel
mairie Anjum
mairie Ee
mairie Metslawier
Dokkum blijft hierna buiten beschouwing. De hoeveelheid stukken uit deze periode is meer dan in Oost- en Westdongeradeel en was bovendien een voortzetting van de bestaande archieven. Het blijft wel een mogelijkheid voor 'een tweede ronde'.

De archieven van de mairiën zijn niet groot, maar wel interessant. De nieuwe indeling betekende als het ware een toename van de bureaucratie en daarmee een toename van het aantal archiefstukken, zeker in vergelijking met de archieven van de voorgaande grietenijen.

De archiefstukken vormen daarmee ook het begin van de (huidige) gemeentelijke archiefvorming.
Met name de correspondentie van de maire vormt het belangrijkste en meest interessante onderdeel van deze archieven.

Verschijningsvorm is divers :

Ingebonden
Los in een omslag

Toegankelijkheid:

Alleen beschreven vanuit een archivistisch standpunt.
Niet toegankelijk op onderwerp of naam/namen.
Alleen bekend via een eigentijdse chronologische index

Voor het zoeken van specifieke stukken nu is eigenlijk doorbladeren en doornemen noodzakelijk.

Indien het bovengenoemde toegankelijker gemaakt kan worden door indexeren op naam/namen, onderwerp/trefwoorden, korte beschrijving, dan vergemakkelijkt het zoeken naar specifieke onderwerpen en krijgen we gedetailleerdere kennis over dit tijdvak

WESTDONGERADEEL

Mairie Holwerd

270-211 indices op de ingekomen stukken
270 1812-1814
271 1814-1816(ontbreekt)
272-273 registers met afschriften van verzonden stukken
272 1811-1815
273 1815-1816
Mairie Nes

276 Ingekomen stukken (voornamelijk betreffende militaire zaken) 1811-1813
276a Agenda op de ingekomen stukken,1812-1816
277 Register met afschriften van verzonden stukken aan de prefect,1812-1816
Mairie Ternaard

279-280 Agenda's op de ingekomen stukken
279 1811-1814
280 1815-1816
281-282 Registers met afschriften van verzonden stukken
281 1812-1814
282 1814-1816

OOSTDONGERADEEL

Mairie Anjum

195-198 Ingekomen stukken,1811-1815
195 1811-1812
196 1813
197 1814
198 1815
200 Register van door maire en schout verzonden stukken,1812-1816
Mairie Ee

216 Notulen van de municipale-later gemeenteraad, 1812-1816
217- 221 Ingekomen stukken,1811-1816
217 1811-1812
218 1813
219 1814
220 1814-1815
221 1815-1816
222-223 Agenda's op de ingekomen stukken, 1811-1816
222 1811-1812
223 1813-1814
224 Register van ingekomen aanschrijvingen van de hogere overheid, 1812-1815
225-226 Register van ingekomen stukken van prefect en gouverneur, 1813-1816
225 1813-1814
226 1814-1816
227- 229 Registers van door maire en schout verzonden stukken,1812-1816
227 1812-1814
228 1814-1816
229 1815-1816
Mairie Metslawier

Agenda op ingekomen stukken, 1811-1816
Register van door maire en schout verzonden stukken,1812-1816

Geen opmerkingen:

Een reactie posten