Foppe van Aitzema als Herr zu Lipperode, Silly und Ailssheim in adelstand verheven

Veel mensen zouden maar al te graag van adel zijn. Een mooie dubbele achternaam en prachtige

Geheimschrift familie Van Aitzema

titels. U kunt wel nagaan dat daar ook wel eens mee gesjoemeld werd, soms met de nodige (onbedoelde?) humor.
Een telg uit de familie Van Aitzema, de zoon van Schelte van Aitzema, Foppe (ca 1580-1637), was daar een mooi voorbeeld van.
De Navorscher berichtte erover: Grappig was, in 1635, de ijdeltuiterij van Foppe van Aitzema, die door de Duitse Keizer in de adelstand verheven, opgaf te zijn: Herr zu Lipperode, Silly und Ailssheim.
Deze ogenschijnlijk Duitse of Engelse plaatsnamen waren in werkelijkheid een alias voor de Friese dorpen Lioessens, Jislum en Aalzum (in Oostdongeradeel en Ferwerderadeel), in ieder geval plaatsen waarin hij een of meer doodgewone boerenplaatsen bezat. Zie De Navorscher dl 38, blz 623 enz.
Van Aitzema was in 1617 gezant voor de Hanzesteden en verbleef tien jaar in de omgeving van Lübeck. Van Aitzema onderhandelde samen met Reinier Pauw met Christiaan IV van Denemarken, die de scheepvaart op de Elbe controleerde. Ook tijdens de Dertigjarige Oorlog was Foppe van Aitzema onderhandelaar, nu met de Habsburgse keizer Ferdinand II. Deze verhief hem dus in de adelstand.
Een ander, niet zo bekend, feit over deze familie is dat ze regelmatig onderling schreef in geheimschrift (zie ontcijfering p.8). Geen wonder als je bedenkt dat de diplomaten in de familie ook vaak spion waren. Lieuwe van Aitzema was zijn neef.
Foppius Scheltonis ab Aetzema was de Latijnse versie van zijn naam.