dinsdag 23 augustus 2011

Nu meer dan 1000 Dokkumer schippers in Sonttoldatabase

Tresoar heeft per 22 augustus weer een update van de online Sonttolregisters gedaan. Hierbij zijn de jaren 1771-1776 (ruim 33.000 records) toegevoegd aan de reeds online staande jaren 1777-1799.
Daarmee is natuurlijk ook het aantal schippers met als thuisbasis Dokkum (en Dockum, Dokum, Docum) verder toegenomen. Het zijn er nu al meer dan duizend! Of eigenlijk wat preciezer: doorvaarten.
Het is dan ook de moeite waard met enige regelmaat te checken of er weer toevoegingen zijn, bijvoorbeeld via de Twitterfeeds van Tresoar of natuurlijk onze eigen Sneuper Dokkum Twitterfeed.

Waar ik bij eerdere nieuwe uploads toch vaak dezelfde namen zag terugkeren zie ik in deze batch vrij veel nieuwe namen, een andere generatie dus. Namen als Habbe Gerh. Lolling, Martin Ypes, Boote Jacobs, Onne Eylders Visser, Hendrick Lammers, Focke Arents, Harmen Hibben, Harmen Gerrits Visser, Antony Outman en Doitse Eelckes Hinxt zie ik nu de revue (en de Sont) passeren. Check ook op achternaam of patroniem van de schipper omdat zijn thuishaven soms kan wijzigen. Zo gaven enkele Dokkumer schippers het Oostfriese waddeneiland Juist aan als thuishaven. Jacob Jacobs de Groot deed dit in de winter en diverse kinderen van hem werden daar ook geboren (zie Sneuper 87 en 88 voor meer info). Ook Outman wordt met Juist vermeld.
Veel stad-Groninger schippers worden met vertrekhaven Zoutkamp (Zoltkamp/Soltkamp) genoemd, terwijl Zoutkamp als thuishaven zelden wordt genoemd.

Opvallend is dat Dokkum voor meer doorvaarten verantwoordelijk is dan bekende Friese havenplaatsen als Harlingen, Staveren en Makkum.
Hindeloopen en Workum zijn elk met ruim 1300 doorvaarten als enige Friese havensteden, voor zover ik kon zien, goed voor meer verkeer.
Ameland is ook goed voor een groot aantal doorvaarten: 580, met schippers als Pieter Ackerman, Cornelis Andries, Foppe Foppes Baas, Jacob Bakker, Hans Jacob Barff, Dirk Laurens Bollebacker, Foppe Foppes Brouwer, Sjouke Teunis Brouwer, Claas Douwes, Hans Feykes, Cornelis Fopkes, Jacob Heerkes Haitsma, Jan Sjoerds Hekker, Pieter Hilbrands, Rinse Jans, Jacob Jelles, Jan Hansen Metz en Symen Tjerks de Wilde.
Schiermonnikoog (in vele spellingsvarianten) daarentegen scoort slechts zo'n kleine 50 doorvaarten.

Jelle Rinses uit Serusterveen (Surhuisterveen) voer in 1775 van Amsterdam naar Liebau, het huidige Liepaja in Letland.
Wilt Gooitsens (Goitses) uit Rypstjerk (Tietjerksteradeel) voer in 1773 van Amsterdam naar Windau, het huidige Ventspils, Letland en in 1775 van Amsterdam naar Pernau (Pärnu, Estland). Hij vervoerde oa peper, parelgerst, kaas, stenen, diverse soorten wijn, pruimen en boter. In DTB 721: huwelijk op 23 februari 1766 in Hardegarijp, Wilt Goitzens afkomstig van Rijperkerk en Tietje Harmens afkomstig van Oenkerk.

De schipper uit Paesens (Peesens, Pessens, Pesens), Jan Pieters Visser, komt met zo'n 13 doorvaarten voor in de jaren 1785-1794. Via een link met Google Maps is nu ook vanuit de individuele records te zien waar de huidige plaats ligt van thuishaven, vertrekhaven of haven van aankomst.

Wat misschien niet direct makkelijk te vinden is zijn de Nederlandse (of zelfs Friese) vertalingen van de ladingen die initieel in het Deens worden vermeld. Er is echter een vertaaltabel. (Update: per 31 augustus is deze ook via het hoofdmenu te vinden als Lijst met producten).

De database bevat inmiddels ruim 255.000 doorvaarten, waarvan bv ook 34 van New Yorker schippers. De uitvoering van het project is gestart in maart 2009 en zal in 2013 zijn voltooid. Er zullen dan rond de 1,8 miljoen doorvaarten online te doorzoeken zijn!

Ga zelf ook even sneupen op http://www.soundtoll.nl/