Pakkende verhalen over Dokkum - de Markt en Admiraliteit

Nykle Dijkstra, Piet de Haan en Warner Banga van HVNF

Op donderdag 30 augustus 2018 werden twee nieuwe boekjes gelanceerd van de hand van auteurs Lammert de Hoop (Historie Markt), Klasina van der Werf en historicus Nykle Dijkstra (Historie Admiraliteit) en vormgever Frank van Dijk.

De stadshistorie van ‘Markt’ en ‘Admiraliteit’ is pakkend en leesbaar weergegeven in twee handzame, rijk geïllustreerde mini-boekjes. Samen met het eerder verschenen boekje over de ‘Dokkumer Bierhistorie’ (Warner Banga/Piet de Haan) vormen ze de reeks ‘Eeuwig Dokkum’. Hierin leest u eeuwenoude stadsthema’s. Thema’s die tot op de dag van vandaag te beleven zijn in bezienswaardige plaatsen, producten en het grootste stadsfeest van de regio, de Admiraliteitsdagen.

De drie boekjes uit de reeks ‘Eeuwig Dokkum’, zijn gratis te verkrijgen. De beide boekjes ‘Markt’ en ‘Admiraliteit’ bij het Toeristisch Informatiepunt in Museum Dokkum, boekhandel Van der Velde, de Grote Kerk, de Bonifatiuskapel en Stadsbrouwerij Bonifatius. Het boekje over de ‘Dokkumer bierhistorie’ kunt u bij de Stadsbrouwerij Bonifatius krijgen.

Hart van de Bonifatiusstad
Het boekje over de Markthistorie, getiteld ‘Hart van de Bonifatiusstad’, schetst de stad- en kloosterhistorie vanaf de oudste plek van Dokkum: de hoge stadsterp waarbij Bonifatius in 754 werd vermoord en waar een groot Norbertijner klooster met abdijkerk en -toren eeuwenlang het stadsbeeld domineerde. Auteur van dit boekje is historicus Lammert de Hoop.

Admiraliteitsdagen Dokkum
Het boekje ‘Admiraliteitsdagen Dokkum’ vertelt de geschiedenis en anekdotes over de Admiraliteit van Friesland te Dokkum. Tekenend voor de grootste haven aan het wad in noord Nederland voor overzeese handel. De auteur is Klasina van der Werf, bijgestaan door maritiem historicus Nykle Dijkstra, die het historisch onderzoek heeft verricht.  

Dokkumer bierbijbel met lof ontvangen

Het is deze week wel erg druk op sneupersgebied. Vele boekuitreikingen en openingen van

Uitreikingsceremonie Dokkumer Bierboek

tentoonstellingen. Ik kan het nauwelijks meer bijbenen ;-)
Woensdag 13 juni werd op het Dokkumer stadhuis de langverwachte Dokkumer bierbijbel van onze redacteuren Warner Banga en Piet de Haan door burgemeester mevr. Waanders officieel uitgereikt aan Berend Wouda. Remco en Frank van Dijk, de drie initiatiefnemers van het Bonifatius Bier.

Helaas kon ik er zelf niet bij zijn vanwege de opening van de Tinco-tentoonstelling, maar gelukkig waren onze redactieleden Jacob Roep en Nykle Dijkstra wel aanwezig.
Jacob maakte een mooi filmpje van de ceremonie, ook op Facebook.

Onze columnist van De Sneuper, museumdirecteur Ihno Dragt, opende de speeches met een ode aan de auteurs. Warner Banga vertelde over de totstandkoming van het boek. Daarna kon de overhandiging plaatsvinden aan de burgemeester.

U kunt het boek bestellen voor een lage prijs, dankzij diverse subsidies. Het dikke boek kost slechts € 25 en is te bestellen via  info@historia-doccumensis.nl of via de website www.historia-doccumensis.nl

Via de online namenindex van het boek kunt u ook zien of er familie uit uw genealogie in voorkomt.

Een mooie fotoreportage van de ceremonie, gemaakt door ons lid Henk Aartsma, kunt u bekijken op de site van Harmen Poortman.

Bierdragers van Dokkum bij de ceremonie

Presentatie en namenindex Dokkumer Bierboek

In Dokkum wordt sinds kort weer Bonifatiusbier gebrouwen en op de markt gebracht. De geschiedenis van het Dokkumer bier lijkt op de geschiedenis van de stad Dokkum. Het brouwen en drinken van bier is bijna zo oud als de mens zelf. In de Bonifatiusstad is die biertraditie annex aan de Bonifatiusbron of -fontein. Binnen de bolwerken waren ooit bijna twintig brouwerijen gevestigd!

Warner B. Banga en Piet de Haan, twee ‘sneupers’ van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland, onderzochten op verzoek van de stichting Dockumer Biergilde het bierbrouwen in Dokkum door de eeuwen heen. Zij haalden uit eeuwenoude archieven de historie van de bierbrouwersstad Dokkum uit de vergetelheid...
Verbluffend veel feiten en gegevens over het bierbrouwen in de noordelijkste stad van Nederland in een boek van ruim 450 bladzijden dik.

Op woensdag 13 juni 2018 wordt het boek ‘Bierbrouwen in Dokkum’ gepresenteerd in de vroedschapszaal van het historische stadhuis van Dokkum onder goedkeuring van de presiderende burgemeester mevrouw Marga Waanders. Het stadsbestuur had namelijk vroeger het toezicht over het Dokkumer Biergilde.

Het standaardwerk over het bierbrouwen in de Bonifatiusstad wordt uitgegeven door de stichting Historia Doccumensis en is geheel in full colour uitgevoerd met een harde kaft. Naast een enorme hoeveelheid informatie over bierbrouwen en de biercultuur van Dokkum, bevat het boek de geschiedenissen van 20 Dokkumer brouwerijen en een uitgebreide namenindex met de namen van liefst 1900 personen die iets met het Dokkumer bier te maken hebben. In Dokkum waren tussen 1600 en 1876 liefst 19 brouwerijen, die gezamenlijk zo’n 240 eigenaren hadden, gemiddeld ruim twaalf brouwers per brouwerij: een schat vol informatie voor genealogen en sneupers naar familiegeschiedenis.

Het dikke boek kost slechts € 25 en is te bestellen via  info@historia-doccumensis.nl of via de website www.historia-doccumensis.nl  Deze lage verkoopprijs werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van vele Dokkumer bedrijven en instanties.

Voorintekenaktie Dokkumer Bierboek

In Dokkum wordt sinds kort weer Bonifatiusbier gebrouwen en op de markt gebracht. De geschiedenis van het Dokkumer bier lijkt op de geschiedenis van de stad Dokkum. Het brouwen en drinken van bier is bijna zo oud als de mens zelf. In de Bonifatiusstad is die biertraditie annex aan de Bonifatiusbron of -fontein. Binnen de bolwerken waren ooit bijna twintig brouwerijen gevestigd!

Warner B. Banga en Piet de Haan, twee ‘sneupers’ van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland, onderzochten op verzoek van de stichting Dockumer Biergilde het bierbrouwen in Dokkum door de eeuwen heen. Zij haalden uit eeuwenoude archieven de historie van de bierbrouwersstad Dokkum uit de vergetelheid...

Verbluffend veel feiten en gegevens over het bierbrouwen in de noordelijkste stad van Nederland in een boek van ruim 300 bladzijden dik. Dat komt eind dit jaar uit en is nu verkrijgbaar met een aantrekkelijke korting bij voorintekening. Zie ook onze digitale flyer met bestelformulier.

Het standaardwerk over het bierbrouwen in de Bonifatiusstad wordt uitgegeven door de stichting Historia Doccumensis en wordt geheel in full colour uitgevoerd met een harde kaft.
Naast een enorme hoeveelheid informatie over bierbrouwen en de biercultuur van Dokkum, bevat het boek de geschiedenissen van 20 Dokkumer brouwerijen en een uitgebreide namenindex voor genealogen en speurders naar familiegeschiedenissen.

Het boek zal in de winkel € 24,95 gaan kosten, maar is vooraf te bestellen voor € 17,50 via www.historia-doccumensis.nl.

Lezing Dockumer Bierbrouwerijen door Warner Banga

Artisante is verbouwd, een mooie gelegenheid om tijdens deze Gildeavond de uitbreiding te bewonderen.
Deze avond staat de bierbrouwersgeschiedenis van Dokkum centraal.

De Stichting Dockumer Biergilde en Bonifatius 754 hebben Warner Banga en Piet de Haan, ‘redactieleden van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland’, gevraagd de historie van dit ambacht in de Bonifatiusstad in woord en beeld te brengen. Een deel van deze geschiedenis is vastgelegd in het jubileumnummer van de Sneuper, we zullen jullie een exemplaar meegeven.

Jelke Krol van Adema Architecten zal vertellen over het proces en de vorderingen van de Micro-Stadsbrouwerij aan de Diepswal 5.

Van harte welkom bij Artisante Stadscafé , Diepswal 1, op vrijdag 30 juni om 21.00 uur!

Bierbrouwen in Dokkum: 30-jarig jubileumnummer De Sneuper

Afgelopen woensdag werd in het stadhuis te Dokkum ons jubileumnummer van De Sneuper gepresenteerd. In de prachtige vroedschapszaal overhandigde voorzitter Gosse Bootsma het eerste exemplaar aan burgemeester Marga Waanders en vertelden de auteurs over hun onderzoek.

Ter ere van het 30-jarig bestaan van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland schreven redacteuren Piet de Haan en Warner Banga, in opdracht van het nieuwe Dockumer Biergilde en gesteund door de overige redacteuren, een stadsgeschiedenis over Bierbrouwen in Dokkum.
In de hoogtijdagen, zo rond 1700, waren er maar liefst 19 brouwerijen actief binnen de wallen van ons kleine vestingstadje!
Niet alleen de locatie van de brouwerijen maar ook de brouwers, hun familie(-connecties) en familiewapens (vaak met een brouwerssymbool) worden beschreven en kleurrijk in beeld gebracht.

De Bonifatiusbron stond van oudsher bekend om zijn zuivere water en was daarmee leverancier van de Dokkumer brouwerijen, die het water vanuit schepen via putstoelen naar binnen lieten lopen. De reputatie van het Dokkumer bier was dan ook in brede kring uitstekend bekend.

Het juninummer van De Sneuper, nummer 126, heeft niet alleen een bijna dubbeldikke omvang (52 pagina's in full-color) maar wordt ook in een oplage van maar liefst 5000 exemplaren verspreid.
Het Dockumer Biergilde is bezig aan de Diepswal 5, vlakbij Museum Dokkum en De Posthoorn, de kleinste stadsbrouwerij van Nederland te bouwen. Hier wordt experimenteel gebrouwen en kan geproefd worden van het Bonifatiusbier. Tevens wordt hier de rijke Dokkumer brouwerijgeschiedenis voor het voetlicht gebracht.
Dit jubileumnummer zal de opmaat zijn voor een nog te verschijnen uitgebreidere versie in boekvorm, die door de stichting Historia Doccumensis uitgegeven zal worden.

Op de cover van de Biersneuper ziet u een schilderij van de Dokkumer schilder Douwe Hansma met een huiselijk tafereeltje (collectie Museum Dokkum). De heer des huizes rookt een pijpje en drinkt een glas bier.

Een glas bier mogen we ook heffen op de eveneens deze week gelanceerde website van HISGIS Dokkum. Hierin is, wederom door Piet de Haan (in samenwerking met de Fryske Akademy), de hele Dokkumer binnenstad in kaart gebracht en kunt u op diverse oude kaarten (zoals die van Smedema uit 1788) zien wie er destijds woonden. Met trots presenteerde professor Hans Mol de succesvolle samenwerking met onze vereniging afgelopen vrijdag in Dokkum.

Genoeg redenen dus om ook lid van onze actieve vereniging te worden. Voor slechts 15 euro per jaar krijgt u vier nummers van ons kwartaalblad De Sneuper (full-color) en toegang tot ledendagen en een netwerk van ruim 650 leden. Aanmelden gaat eenvoudig via ons aanmeldformulier.

Nieuw uit Dokkum : Bonifatius Bier !

Ooit was het ‘Maerte-bier’ van Dokkum, gemaakt met water uit de Bonifatiusbron,  een van de lekkerste bieren van Fryslân.  Je kon er wel een ‘’liif fol fan drinke’’.

Vanaf november is er opnieuw speciaal bier uit Dokkum met water uit de bron. Initiatiefnemers zijn de jongste bierbrouwers van de stad: Berend Wouda, Frank en Remco van Dijk.  Zij brengen het lichte bier ‘Maerte Saison’ onder het merk Bonifatius op de markt.  Onder hetzelfde merk kwamen eerder de Bonifatius Bitter en Bonifatius Pepermunt in de winkel.     

Eik-gerookt
‘Maerte Saison’ is de oorspronkelijke naam van een van de vroegere Dokkumer bieren: een zomerbier van hoge gisting met een laag alcoholpercentage.  Dergelijke lichte seizoensbieren  werden veel gedronken door arbeiders bij het werk. De nieuwe Maerte Saison is speciaal ontwikkeld voor Dokkum met een knipoog naar Bonifatius. Bijzonder voor de smaak van het bier is gebruik van eik-gerookte mout tijdens het brouwproces. Een aspect van de receptuur dat mede geïnspireerd is door het bekende Bonifatiusverhaal van de heilige Donar-eik, omgehakt door de bisschop bij zijn missiewerk onder hardleerse Friezen en Germanen. Bij Maerte Saison wordt onder notarieel toezicht authentiek water uit de Bonifatiusbron via een filterinstallatie toegevoegd. De bierpioniers in Dokkum hopen verder dat ze  een deel van de hop,  nodig voor het brouwproces, te mogen telen op grond van de Bonifatiuskapel vlakbij de bron. Dat verzoek heeft het RK kerkbestuur nog in beraad.

Dokkumer bierhistorie
Bier brouwen begon als neventak van middeleeuwse kloosters. In Dokkum was dit de Norbertijner abdij die rond 1200 op de stadsterp is gesticht. Bier en fris bronwater waren lang de belangrijkste voorziening van schoon drinken voor de mensen tot aan de komst van de waterleiding in de 20e eeuw. Elke stad kende zijn eigen brouwers en biermerken. In de 19e eeuw verloren deze de concurrentie van alternatieve dranken, zoals koffie en thee, en vanaf eind 19e eeuw de komst van goedkopere pils van lage gisting uit Beieren en Tsjechië. Pils veroverde  de wereldmarkt onder de bieren. Tegenwoordig is er weer markt voor speciale bieren van hoge gisting, vaak ambachtelijk en locaal geproduceerd.

Op verzoek van de huidige brouwers van het nieuwe ‘maerte bier’ doen de Dokkumer leden van de Historische Vereniging Noordoost-Friesland Warner B. Banga en Piet de Haan onderzoek naar de historie van het bierbrouwen en het Bierbrouwersgilde in hun stad. In de nabije toekomst zullen zij daarover artikelen publiceren en een boekwerk samenstellen.

Website: www.bonifatius754.nl.

Bijschrift foto:  Vooraan zittend:  Bierbrouwers Berend Wouda en Frank van Dijk.  Staand v.l.n.r.:  Pastoor Paul Verheijen, Piet de Haan, burgemeester Marga Waanders, Warner Banga en kapelbeheerder Lammert de Hoop.