Artikelen over De gerniers (gardeniers, keuterboeren), Akkerteeltcultuur, de Kleihoek als bakermat en Poters, Hettema en HZPC.
Daarnaast ook nog andere geschiedenisverhalen met de Mummies van Wiuwert opnieuw ontleed, Tramlijn Joure-Sneek en Het park van Rinsma State.
Kees Kuiken beschrijft in Van knol tot kampioen de mensen achter het succesverhaal van de aardappel. Het Bildt, bekend van de Bildtstar, speelt daarin natuurlijk een belangrijke rol. En wist u dat het Bintje genoemd is naar Bintje Pebesma-Jansma (1888-1976) uit Suameer/Sumar?
Teun de Jong, zelf akkerbouwer te Sint Annaparochie, schreef het artikel Poters op wereldreis. Hierin o.a. het kweekbedrijf Ropta bij Metslawier dat nu nog steeds als researchcentrum in eigendom is van HZPC uit Joure. Het door Prof. Ir. Dorst ontwikkelde ras Alpha wordt nog steeds op Malta verbouwd. En maar liefst zo'n 2/3 van de wereldhandel in pootgoed komt uit Nederland.
Philippus Breuker, zelf zoon van een gardenier, behandelt in het Friestalige artikel De gerniers op 'e klaai de kleine akkerbouwers op de Friese kleigronden (langs de kust). In de jaren '70 waren ze merendeels verdwenen door de schaalvergroting.
Gerrit Herrema, gepensioneerd docent Agrarische techniek, die bij onze vereniging ook wel eens over de vlasteelt heeft verteld, schreef Teelt op smalle akkers. Hij is nu vrijwilliger bij AFRON, de Friese vereniging voor historische landbouw. Tot het begin van de 20e eeuw werden aardappelen vaak op smalle akkers of 'bedden' verbouwd. Deze waren gescheiden door een voor. Later ging men over op ruggen, die door hun hogere ligging beter droog te houden waren. Het sproeien ging vaak met een pap van kopervitriool en kalk, vermengd met slootwater, tegen aardappelziekte fytoftora.
Pioniers in pootaardappels waren de heren Hettema uit Beetgum. Handelshuis Hettema en zonen fuseert eind jaren 90 met cooperatie ZPC tot HZPC.
In Kort Nieuws leuke nieuwtjes zoals de verwerving van een collectie moderne kunst van Libbe van der Kerk uit Wolvega door de Ottema-Kingma Stichting.
Het Museum Admiraliteitshuis heeft van de Protestantse gemeente Metslawier en Niawier de nodige zilveren stukken zoals avondmaalsbekers, doopbekkens en schotels in bruikleen gekregen.
Verder heeft Han Nijdam, onderzoeker bij de Fryske Akademy, een nieuw stuk Oudfries gevonden, een fragment uit de Codex Unia van 1485. Het zat in de papieren van de 17e eeuwse historicus Simona Abbes Gabbema.
En het Britse Nationaal Archief heeft dossiers vrijgegeven over Mata Hari, Margaretha Geertruida Zelle.
Een beetje vreemde eend in de bijt van dit nummer is Friese mummies ontleed. Hierin vertelt Jan van Zijverden over de in 1765 ontdekte mummies in de grafkelder van de kerk te Wiuwert (Wieuwerd). In de Vrije Fries van 1853 werd gesproken over elf lijkkisten van zwaar eikenhout. Vijf van hen hebben gehele mummies en enkele zijn gevuld met botten. Het verhaal ging dat een van de mummies Anna Maria van Schurman zou zijn, maar dat is vermoedelijk een fabeltje omdat haar laatste wens was juist niet in de kerk begraven te worden. Inmiddels zijn er echter nog maar vier. Vermoedelijk zijn het leden van de familie Van Walta die in 1609 een grafkelder lieten aanleggen. Ophef was er toen er allerlei mensen beweerden dat aardstralen een rol speelden bij de mummificering van de lijken. Ene Johannes Bron verkocht zelfs anti-aardstralenkastjes, de Bron-corrector, die de mummies zou doen verdwijnen. De grafkelder in Wiuwert is van mei tot en met september van 10 tot 12 rn van 13 tot 16.30 uur open (niet op zondag). In het Drents Museum te Assen is ook een tentoonstelling over mummies, t/m 31 augustus 2014.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten