dinsdag 3 november 2015

De reis in 1709 van twee Duitse broers door Dokkum, Leeuwarden en Franeker

In deel 2 van de Merkwurdige Reisen in Niedersachsen, Holland und England (in het Duits, door Zacharias Conrad von Uffenbach) wordt uitgebreid verslag gedaan van de reis van de gebroeders Uffenbach door Friesland.
Via de stad Groningen en de Stroobosser Trekvaart belanden ze per trekschuit in Dokkum (in de oude spelling als Dockum). Eerst vragen ze naar de Bonifatiusbron of (Fetze) fontein (waar de bierbrouwers hun water uit halen), waarna ze bij een boekverkoper* langsgaan (vanaf blz 269) bij wie ze o.a. het boek van Simon Abbes Gabbema over de Nederlandsche Watervloeden kopen en hen vervolgens verwijst naar de rector van de Latijnse School, Antonius Lambergen. Deze spreekt en verstaat geen Duits maar spreekt ze een uur lang toe in het Latijn!
Ook laat Lambergen (60 jaar oud) zijn bibliotheek aan huis zien met daarin vele bijzondere titels.
De gebroeders Von Uffenbach waren echte bibliofielen en besteedden dan ook een groot deel van hun tijd aan het bezoeken van boekwinkels en Latijnse scholen of universiteiten.

Op p. 274 hebben ze het over het 'Rathaus und Clockenspiel, das ist aber so elend..'. Blijkbaar was het klokkenspel in het raadhuis (dit jaar 400 jaar oud) toen in ellendige staat of klonk het in ieder geval zo.

In Leeuwarden bekijken ze o.a. de Waag en het Prinsenhof, evenals de Jacobijnerkerk. In de kerk worden diverse epitaven bekeken, o.a. die van Hessel Meckmans.

In Franeker ontmoetten ze hoogleraar Keimpe of Campegius Vitringa, met wie ze uitgebreid discussieerden.
In het westen van het land bezochten ze later ook nog de beroemde Antonie van Leeuwenhoek, Frederik Ruysch en Herman Boerhaave.


* Ik vermoed dat met deze boekverkoper Egbert Basunik/Basuink bedoeld wordt, die zowel organist/beiaardier was als boekverkoper. De andere bekende Dokkumer boekverkoper Johannes Hilarides, die voor ophef zorgde in 1695 met zijn uithangbord, was toen inmiddels vertrokken (in 1699) naar Bolsward.

Geen opmerkingen: