Lidmatenboeken Dantumawoude

Veel genealogen zijn gewend om stamboomgegevens uit de DTB ofwel Doop- Trouw- en Begraafboeken te halen. Een hier direct bijbehorend type archiefbron is het Lidmatenboek. Nu is deze in de database van Tresoar nog niet direct ontsloten maar wel via een omweg beschikbaar.

Ons aller Anton Musquetier, met zijn website www.altijdstrijdvaardig.nl , heeft van diverse plaatsen in Friesland o.a. de Lidmatenboeken gefotografeerd. Deze zijn opgenomen in de digitale collectie van Tresoar. Het is interessant om eens een voorbeeld te bekijken om te zien wat er zoal in staat.
We nemen het lidmatenboek van Dantumawoude. In 59 scans wordt het hele boek ontsloten. Wat opvalt is dat het boek niet alleen vermeld wie lidmaat was, maar ook wanneer ze overleden of verhuisden naar een andere plaats. Voor genealogen met name van belang als de verhuizing naar een plaats ver uit de buurt is.

Het boek begint met de Lidmaten tot Driesum. Genoemd worden o.a. op de eerste pagina: Gerben Pijls, obiit (=overleden) 1709 en Antie Broers, obiit 2 mei 1714, Riemke Sierds, obüt 1699, Meinert Doedes. Op pagina 3 de lidmaten in Wouterswolde, zoals Sijtse Abes en Saapke Bootes, 'met attestatie vertrokken na Bornwert', 1714.
Ale Jelles en Trijntje Ydes, Focke Ruierds en Sytske Hendricks, met attestatie vertrokken na Holwert.
Op pagina 8 wordt een echtpaar genoemd dat met attestatie vertrokken is naar Amsterdam!
Op pagina 10 zie je dat Gerrijt Jacobs uit Driesum met attestatie uit Oostrum gekomen is en dat Rein Sijtses en Rinske Rodmers met attestatie vertrokken zijn naar Optwijsel. Piebe Clasen en Fokeltje Jacobs uit Dantumawoude zijn met attestatie vertrokken naar Dockum.
Pagina 11: Anno 1701 Nieuwe Stijl. Den 20 Februarij hebben wij des Heren H Avondmaal gehouden tot Wouterswoude en sijn doe tot de gemeente aengenomen op voor gaande belijdenisse van haar geloof: Claaske Jochems, Rimpt Heeres, Antie Sioerds, Foecke Heins, Kinske Heerkes van Rinsumageest, Jacob Dircks van Leeuwarden, Feickien Mients tot Damwoude.
Op pagina 12 is er iets bijzonders aan de hand. Weliswaar begint het met de gebruikelijke inleiding over het Heilig Avondmaal, maar dan wordt plotseling vermeld:... tot Damwoude en is doe een Broeder naams Jan Eelses om sijne grouwelijcke en onijslijcke sonden van de Gemeente afgesneden soo lange totdat hij berou en leetweesen toont van sijn voorig leven en genoegsaam blijken geeft van sijn bekeeringen.
Jan Eelses krijgt dus nog een tweede kans als hij zijn excuses aanbiedt en aantoont niet weer de fout in te gaan. Op 1 januari 1705 (pagina 17) wordt hij dan ook weer in genade aangenomen. Het zou interessant zijn om na te gaan of hij ook in de Criminele Sententies van het Hof van Friesland voorkomt. In ieder geval niet in het lijstje dat ik ooit eens op de Sneuper site heb gezet.
Eveneens op 1 januari 1705 wordt echter ...doe Mr. Baucke Jeppes schooldienaar tot Driesum, een oude broeder van de gemeente, om sijn grouwelijcke en steets aanwassende dronkenschappen van de gemeente afgesneden. Dit ondanks het feit dat hij op 19 october 1701 nog een demoedige brief heeft geschreven, belovende beterschap.
Het waren trouwens niet uitsluitend mannen die zich misdroegen, want 5 juni 1707 (pagina 19) meldt de kerkenraad: ...tot Driesum, en is doen een suster van dese Gemeente Rinske Thomas om haare ergerlijcke sonden van twist onenigheijt krakeel tegens haare naasten en ... ongehoorsaamheijt aan de Gemeente veragtinge van Godts woort en der h: sacramenten smadelijcke bejegeningen aan ons in de visitatien tegens ons te seggen dat wij niet beleven sullen dat sij met ons aan het avontmaal sal gaan en nog meer andere sonden om redenen hier verswegen) van de Gemeente als een verrot en ongeneeslijck lit is afgesneden, na dat aan haar soo veel vermaningen waarschouwingen ontseggingen van het Avontmaal is gedaan en dat sij berou en leetweesen toont over haaren voorgaande sondig leven en genoegsamen blijken geeft van bekeringe.

Nou, en zo gaat het dus nog bijna 40 pagina's verder met informatie die voor het aankleden van een stamreeks of kwartierstaat buitengewoon interessant is. Doe er uw (genealogische) voordeel mee. Met dank aan sneuper Anton Musquetier en Tresoar !

Update: inmiddels weten we door een vondst van Anno van der Bij (in wiens kwartierstaat Jan Eelses voorkomt) dat Jan Eelses voor een steekpartij veroordeeld was tot het tuchthuis. Ook hiervoor hielp een door ons online ontsloten bron: ACHTTSJINDE IEUSKE KRIMINALITEIT YN DE WALDEN.
JAN EELSES, op 't tolhus oan de Grinzertrekwei ûnder Wâlters- Wâld. Hy hat Meijnert Jans fan Driesum mei 't mês in feech oer 't antlit joun. Ek oaren mei 't mês bidrige. De frou fan hospes Binnert Jans bûten de Wâldpoarte to Dokkum twongen him de neilen to biknippen en har letter in sneed oer it antlit joun. Strang gisele en 3 jier tichthús. (7: 9-7-1701).