Monsterrollen database Noordelijk Scheepvaartmuseum 1803-1937

De grote belangstelling voor maritieme geschiedenis zorgt ervoor dat er steeds meer bronmateriaal digitaal ontsloten wordt. In een eerder blogartikel noemde ik al eens zijdelings de Monsterrollen database van het Noordelijk Scheepvaartmuseum in Groningen. Daar wil ik nu wat verder op ingaan.
Om te beginnen met wat er in de database zit: de bemanningsgegevens uit het archief van het gewest Fivelingo in de Franse tijd, de gemeentearchieven van Aa en Hunze, Delfzijl, De Marne, Hoogezand-Sappemeer en Wildervank, het Fries Scheepvaartmuseum in Sneek en het Noordelijk Scheepvaartmuseum in Groningen over de periode 1803 – 1937. De huidige database bevat 44.012 records van 19.265 zeelieden en 9.774 vermeldingen van 2.802 schepen. Van 2002 tot 2006 werden de gegevens ingevoerd door dr. Jurjen Richard Leinenga uit Emmen.
In de database kan gezocht worden op Familienaam, Scheepsnaam en Woonplaats.
Er zitten weer heel wat Friezen in het bestand, getuige de vondsten die ik had na invoer van zoekopdrachten op woonplaats als Dokkum, Ezumazijl, Moddergat, Kollum, Anjum, Paesens, Oostmahorn, Ferwerd, Engwierum, Metslawier en Munnekezijl. Zo vind ik bij Anjum de broers Hette Annes Walda (32) en Rients Annes Walda (28) die op 30 maart 1867 aanmonsteren op de schoenerkof Anna Augusta als respectievelijk kok en matroos. Rients gaat vervolgens op 22 augustus 1870 aan boord van de bark Elisabeth en Hette op 2 juli 1878 wederom aan boord van de bark Anna Augusta, waarschijnlijk dezelfde als die in 1867. Benamingen van schepen worden namelijk nogal eens door elkaar gebruikt of door een verandering in het tuigage of de romp verandert ook de benaming. Niet altijd wordt de woonplaats van de opvarende vermeld dus een zoekopdracht op Familienaam is zeker aanvullend van belang.
In het record van de vondst worden de volgende gegevens weergegeven: Monsterrolnummer, Datum, Achternaam, Voornaam, Rang, Gage, Woonplaats, Leeftijd, Bewaarplaats en naam van het Schip.

Aanvullend kan het nog interessant zijn om te zoeken in de database van de Stichting Maritiem Historische Databank, Marhisdata, waarin met name informatie over schepen is opgeslagen. De Anna Augusta is hierin echter niet te vinden. In de bibliotheek van Maritiem Museum Rotterdam is daarnaast nog veel onderzoeksmateriaal beschikbaar, waaronder bijlbrieven die de tewaterlating van schepen registreren. De collecties zijn digitaal te doorzoeken via Maritiem Digitaal.

En last but not least de vermeldingen van schepen in het online archief van de Leeuwarder Courant vanaf 1752.