Van de periode 1700-1811 hadden wel al diverse indexen van Tresoar en R.S. Roarda, maar bovengenoemde kende ik nog niet. Wel had ik ook indexen terug tot 1600 online gezet.
Het leuke is vooral dat er een kleine samenvatting gegeven wordt van de veroordelingen. En die logen er in vroegere tijden niet om. Sterker nog: ze waren veelal zeer wreed. Echt volgens het principe Oog om oog, tand om tand.
Vooral tussen 1516 en 1700 werd je voor relatief lichte overtredingen al met het zwaard bewerkt en veelal onthoofd in Friesland! De beul moet het er maar wat druk mee gehad hebben.
1574, d. 23 Oct zijn Tjerk Teykes en Frederik Tjeerds wegens dieverije by nagt gepleegd ten huize van Poppe van Bourmania onthooft.
Ook werd men te pas en te onpas uit Friesland verbannen, zoals bijvoorbeeld dit geval:
1652, D 1 Juny is Griet Jans van Dokkum wegens toverye en waarseggen gegeesselt en voor 10 jaaren gebannen.
Of deze: 1789, d. 18 juny is Sjoerd Jacobs Mook van Dokkum wegens het steelen van een stuk kant voor agt dagen te water en brood gezet, en voorts voor een jaar buiten het quartier van Oostergo gebannen.
Trijntje Hendriks is een soort draaideurcrimineel. Steeds weer begeeft zij zich op het slechte pad. Ze was getrouwd met een man uit het Waalse Luik, Leenerdt Leenardts en werkte enige tijd in het vlas.
Lees het uitgebreide vonnis over haar: 1668, 9mei. Sententie voor Tryn Hendriks wegens mishandeling Christiaan Wolters aangedaan.
Vrouwen die een pasgeboren kind afstootten werden vaak eerst te pronk gesteld met een pop en vervolgens vaak alsnog onthoofd of verdronken. Soms ook nog onder de galg begraven!
1541, d. 16 february is Thiet Remmolts dogter van Nykerk in Oostdongardeel, wegens het weder leggen van een naakt kind dat naderhand dood gevonden is by de galge verworcht en aan een rad gehangen.
1631, d. 1 October zyn Merk Sybrants en haar dogter Griet Sybrants wegens het ombrengen van een kind, waarvan de dogter in stilte bevallen was, beide by de galge en het water verdronken en versmoort.
1659, d. 15 octob is Auck Jouckes van Lippenhuisen wegens het moordadig ombrengen van haar eerstgeboren kind in een sak by de galge vermoord, voorts ’t lighaam in de sak op een rad gestelt hebbende in de eene hand een gemaakte doorgesneden pop, en in de andere een mes.
Voor de reformatie in 1580 stonden er zware straffen op 'blasfemie'. Zoals in 1525 voor Willem Taekes uit Anjum of in 1539, d 20 Mei is Gerrit Luitjes wegens blasphemie een uur lang te pronk gestelt voorts een yser door syn tong gestroken en daar mede een goede wijle tijds laten staan.
Ofke Haayes die in het Kollumer Oproer van 1634 een rol speelde werd onthoofd in 1636.
Jacob Sybes uit Ternaard voor het Reboelje yn de Dongeradielen ook onthoofd in 1750.
Brandstichters werden zelf verbrand: 1673, d. 15 maart is Zacheus Abbema van Collum wegens brandstigtinge te Collum gepleegd, toen de meeste ingezetenen uit vrees voor de munsterschen van daar gevlugt waren, op de Geregtsplaats buiten de stad geworgd voorts met den vuure gesengd en het lighaam in de volgende nagt begraaven.
Mensen uit Kollum (Collum), Wierum, Akkerwoude, Rinsumageest en Dokkum worden genoemd. Leest u het maar eens op uw gemak door die Chronologische lijst van de merkwaardigste meest crimineele sententiën van het Hof van Friesland te Leeuwarden, ter Canselarij uitgesproken van 1516-1800.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten