vrijdag 22 oktober 2010

Silhouetportretten in Admiraliteitshuis Dokkum

Aan het eind van de 18e eeuw, toen er nog geen fotografie was, was het enige tijd populair onder de gegoede burgerij om een silhouetportret te laten maken. Vaak waren het rondreizende kunstenaars die deze dienst aanboden. Het silhouet doet mij vaak denken aan knipselkunst, wat je nog wel eens op braderieën tegen komt.

Tijdens de recente ledendag van de Historische Vereniging Noordoost Friesland zag ik in een vitrine in het Admiraliteitshuis enige silhouetportretten van Dokkumer notabelen waar geen naam bij stond. Directeur Ihno Dragt kon mij via de mail wel de namen geven, die ik hierbij met een groter publiek deel.
Ooit heb ik wel eens een webpagina gemaakt met beschrijvingen van silhouetportretten van de families Van Assen en Van Slooten. Tot mijn verbazing heeft zelfs het Rijksmuseum een silhouetportret van Dokkumer Taco Schonegevel, toegeschreven aan de kunstenaar Hausdorff.
De portretten op de foto hiernaast had ik nog niet eerder gezien en zijn van drie dominees, in de stijl van de tweede helft 19e eeuw, v.l.n.r.:
J.C. Eijkman (1857, Rinsumageest), P.D. Koopmans en ds. Muntingh.
De bekende Dokkumer Doederus Kamminga zei over Muntingh: Een prettige uitzondering was dominee Muntingh van Harich. Zesenveertig jaar lang diende hij deze zelfde gemeente, en zoozeer voelde hij zich thuis op de oude Minnema-state, dat hij alle beroepen afsloeg, zelfs van de rijkste gemeenten in Friesland. Voorzeker een trouw dominee. Ook een trouw vaderlander; hij was in den Franschen tijd de eenige kerkedienaar die steeds geweigerd heeft de doopboeken af te geven! Maar ook een trouw speurder naar oudheden van Frieslands bodem. Moest er ergens een kanaal aangelegd of een terp afgegraven worden, steeds hoorde Ds. Mutingh tot de eerste bezoekers en hij loofde een premie uit voor de arbeiders, die bodemvondsten voor hem bewaarden. Hij had een muntenverzameling, die hij op deze wijze gestadig uitbreidde en correspondeerde met den Leeuwarder historicus Wopke Eekhoff lange jaren.
Recent werd in het blad van NGV Friesland, 11en30, het silhouetportret beschreven van Frederik Witteveen (1848-1915) uit Metslawier in 1855, op 6-jarige leeftijd. Auteur Geert van der Veer uit Drachten vermeldde hierbij ook silhouetportretten van jonkheer Volkert Adrianus Heringa en jonkvrouw Wikje Minnema van Haersma de With.

Geen opmerkingen: