zondag 28 december 2014

Friese dame Baard in Indiaas museum

In het boek VOC in India van sneuper Bauke van der Pol staan diverse Friezen vermeld. De
Dokkumer gebroeders Canter Visscher, over wie hij apart Mallabaarse Brieven publiceerde, komen prominent in het boek voor. Het Rijksmuseum heeft vele afbeeldingen, afkomstig van Adrianus Canter Visscher.
In India is nog een enorm grafmonument bewaard van Tammerus Canter Visscher. Tammerus was ‘secunde’, de tweede man, van het VOC-gewest Bengalen.
Van der Pol noemt ook anderen.
Zo komen in Indiase musea werken voor van Friese kunstschilders, zoals (mogelijk) Wybrand de Geest. In het Baroda Museum Vadodara Gujarat zou een schilderij moeten hangen van een Friese dame uit circa 1630 die een familiewapen toont dat vermoedelijk tot de familie Baard behoort (en gezien de molensteenkraag misschien nog iets eerder te dateren is), zie p.89 van het boek.
Ook heeft ze naast zich op tafel een prachtige familiebijbel met weelderig zilverwerk
Kijk voor het familiewapen de online database met Friese familiewapens van Hessel de Walle er maar op na: de halve Friese adelaar en drie sterren, gescheiden door een wassenaar (halve maan) komt voor op diverse voorwerpen van de familie Baard rond 1600, zoals grafstenen en lepels.
De Stichting Cultuur Inventarisatie heeft over de schilderijen in India een uitgebreid rapport opgesteld en scans met beschrijvingen gemaakt.
Maar welke dame uit de familie Baard is het precies? Of komt ze toch uit een andere Friese familie?

woensdag 24 december 2014

Liefdesbrieven uit Feitsma-archief over Eerste Wereldoorlog

Het blad voor Vrienden van Tresoar, genaamd Letterhoeke, meldt in een artikel van Ids de Jong dat uit de nalatenschap van oud-hoogleraar Frysk aan de VU in Amsterdam, Tony Feitsma (1928-2009) vele brieven zijn geschonken.

De brieven bevatten de correspondentie tussen Sytske Bierma en haar vriend Durk Feitsma tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Durk was tijdens WO1 gelegerd in Fort Vuren, bij Gorinchem. Zowel de brieven van Sytske aan Durk als de retourbrieven zijn bewaard gebleven en nu in de collectie van Tresoar.
Ook zit er een fotoalbum bij met afbeeldingen van Brantgum, waar Tony Feitsma geboren werd. Het materiaal is geschonken door het echtpaar Piet en Bea Jellema-Visser uit Nieuwe Niedorp.
Zie ook het online Feitsma Fuuns fwar it Frysk.
Wellicht mooi bronmateriaal voor onze Eerste Wereldoorlog-expert Kees Bangma!

dinsdag 23 december 2014

11en30 NGV Friesland met themanummer Criminele Voorouders

Mededelingenblad 11en30 nummer 77, jaargang 20, januari 2015 van NGV Friesland is een themanummer over Criminele Voorouders.

Tresoar heeft prachtige dossiers van de Criminele Sententies die zeer interessant zijn voor genealogen. Zie voor een index van het Hof van Friesland 1700-1811 ons overzicht met namen.
Zie ook bv Criminaliteit in Kollumerland of Criminaliteit in Dantumadeel.

Inhoudsopgave:
- Tseard Bakker (1863-1943), in rimpen mantsje ut de Walden.
- Roelof Franses crimineel?
- Jan de Boer, tussen crimineel en kansloze.
- De ouders van Maria Catharina Piron.
- Een dappere vrouw met veel pech?
- De vader verbleef in het tuchthuis. Wytze Jeens.
- Criminele voorouder. Taeke Brandts, Surhuisterveen.
- Criminele gein. Jacob Noordstra, Elias Hommes en Andries Doem/Daum.
- Bernardus A.A. Geestman in tweevoud.
- De vagebond en de bigamiste, Klaas Davids en Saakje Alberts (Stiens).
- Zo woonde Jan Nannes (Workum), met dank aan Claas Claasens (Marrum), kleine crimineel.

zondag 21 december 2014

Monumentenroute langs 24 historische panden in Kollum

Zaterdag 13 december om 10:00 uur opende wethouder Jelle Boerema samen met burgemeester Bearn Bilker (beide lid van onze vereniging) de Monumentenroute langs vierentwintig historische panden in Kollum.

De opening vond plaats bij de Oudheidkamer, Eyso de Wendtstraat 9 te Kollum. Het gemeentebestuur van Kollumerland c.a. heeft een route laten ontwikkelen, waarbij de inwoners en bezoekers extra worden geattendeerd op de vele rijksmonumenten en de geschiedenis van Kollum. Dit project is gerealiseerd met financiële steun van de Provincie Fryslân.

Wandeling
Na de officiële opening werden alle belangstellenden uitgenodigd om onder deskundige leiding van architect Broor Adema een wandeling langs de bijzondere gebouwen in Kollum te maken. Het bureau Loft ruimtelijke ontwikkeling en Adema Architecten hebben de rijke historie van Kollum onder de aandacht gebracht door een historische wandelroute in Kollum te ontwikkelen. Een route bedoeld voor de eigen inwoners, bezoekers, toeristen en liefhebbers van architectuur, cultuur en historie. Dit hebben zij gedaan in samenwerking met de stichting Erfgoed Kollumerland, ondernemersvereniging HIM, Plaatselijk Belang Kollum en de gemeente. Doel is de historie leefbaar te houden, de rijksmonumenten onder de aandacht te brengen en ook om meer bezoekers naar het centrum te trekken.
 
Monumentenroute
De monumentenroute voert de bezoekers langs de eeuwenoude geschiedenis van Kollum. Op ieder monumentaal pand is een plaquette (overzichtsbord) bevestigd met  hierop historische informatie over het gebouw en/of een aanduiding van de bijzondere eigenschappen. Ook is op deze wijze aandacht besteedt aan de Wallen en het voormalige Rechthuis in Kollum.

Kollum, een stukje geschiedenis
“Kollum is een dorp met een rijke geschiedenis en monumentale gebouwen. De historische dorpskern van Kollum is goed bewaard gebleven en samen met de diverse monumentale gebouwen lijkt het alsof de tijd hier heeft stilgestaan. Een stukje geschiedenis, maar zeker geen museum. Het bruist hier van de levendigheid!”
U kunt de historische wandelroute Kollum als pdf downloaden.

maandag 15 december 2014

Vrije Fries 2014, nummer 94, met Wybrand de Geest, Abraham Ferwerda, Wopke Eekhoff en Heringastate

Van de redactie Vrije Fries:
De snelle veranderingen in het Friese landschap tijdens de laatste decennia blijven de gemoederen bezig houden. In De Vrije Fries van 2010 verwoordde Goffe Jensma zijn visie op dit thema. Zijn boodschap was dat de Friese gemeenschap een eigentijdse visie op het ‘Frysk eigene’ dient te ontwikkelen. Jensma’s beschouwing, getiteld ‘Plat land, diepe geschiedenis: Friesland als trauma’, was voor het Fries Genootschap aanleiding tot het organiseren van een symposium op 23 november 2012. De toen gestelde vraag was of Fryslân het jaar 2034 zal halen. Een van de sprekers, Geert Mak, verkondigde daarna zijn opvattingen ook elders. In het Friesch Dagblad van 30 april 2013 verscheen bijvoorbeeld zijn tekst van een eerder in Wommels gehouden toespraak, met de intrigerende kop: ‘Het Friese landschap interesseert ons geen bal’, gevolgd door de lead: ‘Fryslân bevindt zich in een identiteitscrisis. De bouwsels op het platteland zijn daar een voorbeeld van.’
Wat is nu de stand van zaken en hoe hoog is de nood? Ook al verandert het Friese landschap snel, toch ook weer niet zo vlug dat het geen geschikt onderwerp is voor voortgaand debat in een jaarboek. Voor deze aflevering van De Vrije Fries vonden wij Geert Mak bereid om opnieuw aan te geven hoe hij denkt over de landschappelijke transformatie van Fryslân.
Maks openingsessay wordt in het eerste deel van dit jaarboek gevolgd door een vijftal, chronologisch gerangschikte artikelen over uiteenlopende onderwerpen. In hun artikel ‘All Change’ onderzoeken Marcus Roxburgh, Hans Huisman en Bertil van Os de mogelijkheden van materiaalanalyse met een XRF-scanner om meer te weten te komen over de mogelijke organisatie van broche-productie in vroegmiddeleeuws Fryslân. Zij analyseren de koperlegering van 600 broches en bekijken de veranderingen in de samenstelling van het metaal door de tijd heen. Hiermee komen zij tot een idee over de productie-organisatie en toekomstige onderzoeksmogelijkheden.
Suzanne Rus geeft vervolgens betekenis aan het album amicorum van Wybrand de Geest, Fryslâns bekendste schilder uit de Gouden Eeuw. Vanaf 1611 liet De Geest dit vriendenboek negen jaar lang invullen met allerlei persoonlijke teksten, heraldiek en tekeningen. Dit vond plaats tijdens zijn reis naar Utrecht en Rome, voordat hij zich weer in Leeuwarden vestigde. Alleen al door de verscheidenheid aan bijdragen betreft het een uniek document.
De uitgever Abraham Ferwerda is vooral bekend als founding father van de Leeuwarder Courant in 1752. Matthijs Droog onderzocht echter de andere uitgaven in het fonds van deze Leeuwarder ‘pommerant’. Hij toont onder meer aan dat er heel wat meer publicaties van Ferwerda’s persen rolden dan de eerst wekelijkse en later tweewekelijkse edities van Fryslâns oudste krant.
Volgens hem had er dan ook allang in Leeuwarden een straat naar Ferwerda vernoemd moeten zijn.
Ben Broos brengt ons daarna via Wopke Eekhoff bij de beroemdste Nederlandse schilder uit de Gouden Eeuw, Rembrandt van Rijn, of beter gezegd bij diens echtgenote Saskia Uylenburgh. Zij was een achternicht van Hendrickje Uylenburgh, de vrouw van de al genoemde Wybrand de Geest. Een kleine wereld dus, waarvan men zou denken dat de genealogische verhoudingen bekend bleven in het publieke domein. Toch raakte Saskia als echtgenote van Rembrandt in de vergetelheid, totdat Eekhoff haar in de negentiende eeuw weer op de juiste plek zette. Hiertoe was hij in staat doordat hij een identificerende notitie aantrof in het album amicorum van de Friese jurist Rombertus Ockema.
Aan het eind van het eerste deel in dit jaarboek vraagt Gunar Boon zich af of de verbouwing van Heringastate in Marsum, beter bekend als het Poptaslot, in het begin van de twintigste eeuw een restauratie of reconstructie was. Vanwege verzakking van de state werd destijds de architect Johan F.L. Frowein, een leerling van Pierre Cuypers, aangetrokken. Froweins beslissingen en activiteiten moeten volgens Boon getypeerd worden als ‘historiserende reconstructie’.
De tweede helft van deze aflevering staat in het teken van de Beneficiaalboeken uit 1543. Van deze uitzonderlijke bron met allerhande gegevens over inkomsten uit geestelijk bezit verscheen vorig jaar een nieuwe, ook digitaal doorzoekbare editie, bezorgd door Peter van der Meer en Hans Mol. Deze uitgave werd op 18 oktober 2013 gepresenteerd tijdens een studiedag van de Fryske Akademy. Acht sprekers bogen zich toen over de vraag hoe deze bron in historisch en taalkundig onderzoek benut kan worden. Zij werkten hun voordrachten om in artikelen, die wij in samenwerking met de bezorgers van de broneditie redigeerden. Voor nadere introductie verwijzen we hier naar de inleiding van Mol en Van der Meer die vooraf gaat aan de acht artikelen. Een aankondiging van deze bijdragen over de Benificaalboeken stond al in het afgelopen septembernummer van Fryslân, het andere blad dat onder auspiciën van het Frysk Genoatskip verschijnt. Met de redactie van dit tijdschrift spraken wij de wens uit de banden aan te halen en in de toekomst meer gezamenlijk te opereren waar dit mogelijk is.
Als redactie namen wij in het voorjaar afscheid van Ernst Taayke. We bedanken hem hartelijk voor al zijn inbreng sinds zijn aantreden in 2009, in het bijzonder voor de archeologische kronieken die hij steeds energiek samenstelde. Hoewel afwezig in deze aflevering betekent zijn vertrek niet het einde van de archeologische kroniek in De Vrije Fries. Het gemis van Ernst Taayke werd dit jaar gecompenseerd door de komst van Marijn Molema in de redactie, eerder dit jaar benoemd als historicus voor de negentiende en twintigste eeuw aan de Fryske Akademy.

Inhoud
Van de redactie, 7
ESSAY
  • Geert Mak, Het Friese landschap: geen trauma maar een open wond, 9
BIJDRAGEN
  • Marcus Roxburgh, Hans Huisman, Bertil van Os, All change: The end of a metalworking tradition in Dark Age Frisia, 19
  • Suzanne Rus, Het album amicorum van Wybrand de Geest, Een uniek reisdocument, 31
  • Matthijs Droog, Drukwerk voor iedereen. Het fonds van de Leeuwarder uitgever Abraham Ferwerda (1716-1783), 61
  • Ben Broos, Wopke Eekhoff en ‘de ontdekking’ van Saskia Uylenburgh als de vrouw van Rembrandt, 85
  • Gunar R. Boon, De verbouwing van Heringastate in Marsum, 1906-1912, Restauratie of reconstructie?, 107

THEMA: STUDIES OVER DE BENEFICIAALBOEKEN VAN 1543
  • J.A. (Hans) Mol en Peter van der Meer, Inleiding, 129
  • Paul Noomen, Enkele lijnen in de ontwikkeling van het parochiewezen in Oostergo, 133
  • Jan Kuys, Vrijgesteld maar vaak ook niet, Belasting op kerkelijke inkomens in het laatmiddeleeuwse bisdom Utrecht, 147
  • J.A. (Hans) Mol, Het inkomen van zielzorgers in Friesland, 1511-1543 . 165
  • Otto Roemeling, De geestelijken van 1543: cijfers over studie en afkomst . 175
  • Henk Bloemhoff, Nedersaksische elementen in de Stellingwerver Beneficiaalboekteksten 183
  • Karel. F. Gildemacher, Het Friese landschap volgens de toponiemen in de Beneficiaalboeken 201
  • Philippus H. Breuker, De hemrik lokalisatie, datering en betekenisontwikkeling 229
  • Merijn Knibbe, De kerk, de staat en het vredesdividend, De pachtopbrengsten van kerkelijke goederen in Friesland, 1511-1543, 251
  • Dennis Worst, Hooi halen stroomafwaarts. Het belang van hooiwinning voor de veenboeren in Zuidoost-Friesland, 279
  • Geraadpleegd materiaal bij de thematische bijdragen, 299
  • Jaarverslag Koninklijk Fries Genootschap over 2013, 313
  • Over de auteurs, 317
Ook lid worden van het Koninklijk Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur, en daarmee de Vrije Fries en tijdschrift Fryslan ontvangen? Meldt u nu aan via het online Lidmaatschapsformulier.

zaterdag 13 december 2014

Gen.magazine CBG december 2014 met focus op België

Het Centraal Bureau voor Genealogie meldt een nieuw nummer van het kwartaalblad Gen.magazine
Het thematisch dossier is deze keer gewijd aan België, buurland met een rijke genealogische traditie. In twee bijdragen kunt u lezen over oudheidkundigen en wapenkoningen uit het ancien régime, die hun stambomen soms met hele verzinsels en halve waarheden opstelden. Het dossier bevat ook artikelen over het meer recente verleden. Bijvoorbeeld over de vele Belgen die tijdens WO I op de vlucht in Nederland terecht kwamen, en het verhaal over de Belgische emigranten naar de Nieuwe Wereld dat verteld wordt in het Red Star Line Museum.
Inhoudsopgave:

Helden en veteranen van Waterloo
In juni 2015 is het tweehonderd jaar geleden dat Napoleon bij Waterloo definitief werd verslagen.
Militair historicus Louis Sloos vertelt over de Nederlandse helden en veteranen van deze slag.

Lutske Wester
Friesland heeft een lange traditie als het gaat om schaatswedstrijden of hardrijderijen. Lutske Wester uit Eernewoude was met afstand de beste hardrijdster van haar tijd en won maar liefst 43 wedstrijden. Ron Couwenhoven vertelt het hele verhaal.

In het kielzog van Bestevaêr
Op 29 januari komt de film Michiel de Ruyter van regisseur Roel Reiné in de bioscoop. De film belooft een historisch epos te worden over de bekendste zeeheld van de Gouden Eeuw. Otto van der Meij sprak met nazaat en ondernemer Frits de Ruyter de Wildt, voorzitter van de stichting die de nagedachtenis van de admiraal wil bevorderen.

Verborgen in het DNA
Een grootschalig genetisch en genealogisch project in België toont aan dat veel genealogen er belang bij hebben om genetische gegevens te koppelen aan hun stamboomonderzoek. Evolutionair geneticus Maarten Larmuseau legt uit waarom.

Doodstraf voor een stamboomvervalser
In 1722 werd in Gent de stamboomvervalser Cornelis van Bourgoigne terechtgesteld. Deze talentvolle schrijfkunstenaar vervalste genealogische bewijzen om er zelf financieel beter van te worden. Maarten van Bourgondiën (géén familie) deed onderzoek naar zijn ‘schaedelycke misdaeden’.

Belgen in Amerika
Tussen 1820 en 1975 emigreerden ongeveer tweehonderdduizend Belgen naar Amerika. Veel landverhuizers reisden met de Red Star Line. In oktober vorig jaar ging in Antwerpen het Red Star Line Museum van start. Het museum toont de verhalen van de Belgische migranten. Marie-Charlotte Le Bailly en Lien Vloeberghs, medewerkers van het museum, zijn steeds op zoek naar verhalen van migranten die met Red Star Line de grote oversteek maakten.

Overige artikelen In het Dossier:
Nakomelingen van Belgische vluchtelingen. Een eeuw later, door Rob Wolf
De valstrikken van de oude Belgen, door Jan Caluwaerts
De Grote Oorlog in een Hollands dorp. De opvang van Belgische vluchtelingen in Lisse, door Laura Bemelman

Verder zoals gebruikelijk in Gen. ook de rubrieken Nieuws, Gesignaleerd, NostalGen., CBG weet raad, Portret & Verhaal (van het RKD), Armoriaal, Kijk op Bronnen en de vaste columns Memo, Digitaal, Vernoeming, Vrouwen en kinderen eerst en @EricHennekam.

vrijdag 12 december 2014

De Sneuper 116, december 2014, met Foudgum, schilderijen en mobilisatie 1914

Het winternummer van ons verenigingsblad De Sneuper, nummer 116, heeft een prachtige coverfoto van een groep soldaten uit Noordoost-Friesland die tijdens de Eerste Wereldoorlog in Brabant gemobiliseerd waren. Wederom schrijft Kees Bangma een meeslepend verhaal over dit onderwerp.
Jaap Heeringa neemt ons mee naar het kleine terpdorpje Foudgum en laat het boeiende historische centrum zien.
Over de verwer/schilder Ruwersma schreef Hans Zijlstra een inventariserend verhaal waarin enkele van diens schilderijen voor het voetlicht gebracht worden. O.a. een zeer bijzonder genealogisch waterverfschilderij en een schoorsteenstuk worden besproken en getoond. De vraag is of er nog meer werken bekend zijn bij onze leden of verzamelaars.
In het beeldrijke nummer ook een interessant maar treurig verhaal over dominee Pybo Talma, een rouwbrief uit 1774 en een verwantschapsreeks.
Onze vaste rubrieken staan weer vol met onderhoudende verhalen en verrassende foto's.

Zo is De Sneuper 116 weer gevuld met voor elk wat wils en gevarieerde artikelen, waar de volgende keer misschien ook uw onderzoek of tekst tussen kan staan. Want wij blijven afhankelijk van de kopij van onze leden. Stuur dus vooral uw bijdrage in!
Dat en nog veel meer in dit najaarsnummer van De Sneuper dat binnenkort bij de leden op de mat valt (en u kunt ook een digitale versie als gratis extra krijgen!):

Inhoudsopgave:
HISTORIE & STREEKGESCHIEDENIS
- Noordoostfriezen bij mobilisatie in 1914, Kees Bangma
- Historische centrum Foudgum, Jaap Heeringa
- Schilder Wessel Pieters Ruwersma, Hans Zijlstra

GENEALOGIE & FAMILIEGESCHIEDENIS
- Dit zijn rampvol leven, Pybo Talma, Sylvia Binch-Talma
- Een rouwbrief uit 1774, Hans Zijlstra
- Twee portretten en een diploma, Albert Stol/Hans Zijlstra

- Verwant aan Jan Ritskes Kloosterman, Mattie Bruining
RUBRIEKEN & COLUMNS
- COLUMN: Je mutte mar hoare...,Ale Hansma

- De koffer van Mathilde: Volkenkunde in Ludwigs foto-album, Hilda Bouta
- HERALDIEK: stadswapens van Dokkum 2, Rudolf Broersma

- Diaconierekeningen: Bosck sonder boomen, Piet de Haan
DIGITAAL, ACTUEEL & VARIA
- Digitaal verhaal: Scans en databases, Hans Zijlstra

- Ingeboekt: De oorlog een gezicht gegeven, deel 3 (Dokkum), Warner B. Banga

Op de Praatstoel 2: verhalen uit NOF. Bestel dit fantastische boek (leuk als kadootje)! Slechts 20 euro voor ruim 400 pagina's hardcover (plus verzendkosten 6,75 ivm dikte boek. Af te halen in Dokkum, Oosternijkerk en Amsterdam zonder verzendkosten).
 
Wilt u ook meegenieten van de interessante verhalen uit onze regio, dan kunt u zich eenvoudig aanmelden als lid (slechts 15 euro per jaar) via dit online formulier. 

donderdag 4 december 2014

Jan Jellema over vroege genealogie en geologie van Friesland, bij NGV

Zaterdag 13 december 2014. Lezing door Jan Jellema:
VROEGE GENEALOGIE EN GEOLOGIE VAN FRIESLAND

Helaas is het aantal geschreven teksten uit de Middeleeuwen minimaal. Elke stamboom bestaat uit enkele feiten en veel gissingen. De logische opeenvolging van woonplaatsen van families kan iets ondersteund worden door nieuwe inzichten van de GEO-logische ontwikkeling van Friesland in de Middeleeuwen. Van de meeste terpen is bekend hoe oud ze zijn en hoe de Friese migratie is verlopen. Mijn belangstelling gaat uit naar de landschappelijke en culturele ontwikkeling van Friesland in de eerste duizend jaar.
 
Jan Jellema, geboren in Harlingen, studeerde Waterbouwkunde in Delft. Eerste tien jaar in het buitenland, stedelijk en landelijk drinkwaterprojecten gebouwd en opgezet. Daarna als manager IT bij de Rijksoverheid gewerkt en voor zijn pensionering Europese IT-projecten gedaan voor de geologie bij TNO. - Hij vertelt: “Helaas ben ik een belabberde stamboomonderzoeker/genealoog. Ik ben ongeschikt voor archiefonderzoek. Maar ik ben vol bewondering voor de echte onderzoekers en verwerk elk advies en elke opmerking, met als doel een achtergrondbestand te krijgen voor query's en verdere studie.”

Enkele stellingen:
Het hart van Friesland ligt bij Wommels - Friese herenboeren zijn hoogstaande ondernemers – De familie-naam is méér dan identificatie - Migranten uit Friesland zijn terug te vinden van de Far Oer tot Zwitserland.

Na afloop van de lezing is tot 5 uur gelegenheid voor informatie-uitwisseling. Het zou leuk zijn als iedereen zijn eigen genealogie, kwartierstaat, foto’s en andere gegevens zou meenemen, in de computer of op papier, om er een gezellige middag van te maken.

Leden van de NGV Friesland en belangstellenden zijn van harte welkom op deze bijeenkomsten!

De lokatie is het HISTORISCH CENTRUM LEEUWARDEN, bij de Prinsentuin.
Aanvang 13.30 uur. Toegang is vrij. Parkeren kunt u in de parkeergarage Oldehove.

dinsdag 2 december 2014

Bloemlezing uit de brieven van rector Reinerus Neuhusius (1608-1679)

Reinerus Neuhusius (1608-1679) studeerde in Franeker en werd daarna rector van de Latijnse school in Harlingen. In 1638 werd hij rector in Alkmaar,waar hij zijn school tot grote bloei bracht. De eraan verbonden kostschool trok leerlingen van heinde en ver: veel Friese adellijke families stuurden hun zonen er naar toe. Reinerus beschikte over een groot netwerk, zowel in Friesland als in Holland, en hechtte daaraan kennelijk veel waarde. Hij zorgde zelf voor de uitgave van achthonderd eigen brieven, en daarbij 121 van anderen, alle in het Latijn.

Uit deze grote verzameling zijn voor deze bloemlezing 28 brieven met zorg gekozen, onderverdeeld in de volgende categorieën: landelijke coryfeeën, hoogleraren van de Franeker universiteit, Friese notabelen, familieleden en leden van de Friese adel, de ‘nomenclatura’, zoals Reinerus ze zelf noemde. Als bijlagen bij de brieven werden soms verzen verzonden, gelegenheidsgedichten bij het verschijnen van een nieuw boek, of rouwverzen. Hiervan zijn een aantal ook gepubliceerd, met zowel de Latijnse tekst als een vertaling.

De brieven worden voorafgegaan door een uitvoerige biografische inleiding, een studie over Reinerus’ werkwijze als correspondent, een alfabetische lijst van alle correspondenten, een bibliografie van het werk van Reinerus en een bibliografie van literatuur over hem. Tenslotte volgt een beschouwing over Reinerus’ bibliotheek, waarvan de auctiecatalogus bewaard is gebleven.

SYBREN SYBRANDY, eertijds verbonden aan de Universiteitsbibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen, is classicus en lid van de Fryske Akademy.
PITER VAN TUINEN, oud-rector van het Christelijk Gymnasium te Utrecht, is classicus en expert op het gebied van Latijnse scholen in Friesland.
 
Geldzucht en godsvrucht, Bloemlezing uit de brieven van rector Reinerus Neuhusius (1608-1679)
ingenaaid / ca. 200 pagina's / zwartwit
15,5 x 23 cm / € 19,50 / NUR 616 /
ISBN 978-90-6273-895-3 / Opmaak Jan Tiemersma
Verschijning begin december.
Te koop bij de Afûkwinkel, via www.afuk.nl en op het Fryske Filologekongres.