zaterdag 22 september 2012

Arjen Dijkstra gepromoveerd op Between Academics and Idiots

Het was een prachtige ceremonie, vrijdagmiddag 21 september 2012, in de Martinikerk te Franeker. Terwijl in de schaduw van de kerkbanken de grafstenen van Franeker academici als Sixtinus Amama en Holwarda te ruste lagen, werd op het kerkaltaar de Dokkumer Arjen Dijkstra aan een academisch kruisverhoor onderworpen. Als promoverend historicus aan de Universiteit van Twente was het hem gelukt, bij grote uitzondering, de ceremonie te laten plaatsvinden op een historische, relevante plek, de Franeker binnenstad, waar het academische leven van vele Friese wetenschappers zich afspeelde.
Het proefschrift heeft de intrigerende titel Between Academics and Idiots, A cultural history of mathematics in the Dutch province of Friesland (1600-1700). Een hoofdrol in de publicatie is weggelegd voor Adriaan Metius. Maar zoals het een oprechte sneuper betaamt bewandelt Dijkstra diverse zijpaden, daarbij de betrokkenen uit Noordoost Friesland niet vergetend. Zo komt de fameuze Metslawierder dominee Balthasar Bekker aan de orde, evenals Ulrikus Huber en Abraham de Grau.
Hoewel ook in Franeker het academisch onderwijs primair in het Latijn werd gegeven werd er in het geval van de wiskunde ook in het Nederlands onderwezen om studenten die het Latijn niet beheersten te kunnen opleiden tot praktische beroepen als landmeter en ingenieur. De in het Latijn onderwezen academici noemden de laatsten spottend idiotae (ongeletterden). In de Franeker wiskundehoogleraren werden deze idiotae met de academici verenigd. En in het onderwijzen waren ze ook nog eens heel goed. Ondanks de ondertitel van Culturele geschiedenis van de wiskunde in Friesland is het volgens sommigen meer een sociale geschiedenis.
Na volgende week komt het digitaal beschikbaar via de website van de Universiteit Twente, later dit jaar (begin volgend jaar) komt de handelseditie (voor de echte fans).
Zie ook de berichtgeving in het Friesch Dagblad of maak online een bezoek aan Academisch Franeker aan de hand van Arjen Dijkstra. Nog niet zo lang geleden was hij ook een van de organisatoren van het congres over David Gorlaeus. Het wordt tijd om hem eens te vragen een mooi artikel voor De Sneuper te schrijven!
Overigens is Arjen Dijkstra uit Dokkum iemand anders dan ons bestuurslid Arjen Dijkstra uit Nes, waarvan acte!

Meer over De Franeker Universiteitsbibliotheek in de zeventiende eeuw vindt u in het boek van Uitgeverij Verloren.

Nabrander: Hoe symbolisch moet het geweest zijn dat Arjen na deze middag tussen de academici 's avonds kon constateren dat in zijn woonplaats Haren een stelletje idioten na een oproep via Facebook de boel kort en klein sloegen!

Geen opmerkingen: