dinsdag 28 januari 2014

De Caeskopers, een Zaanse koopmansfamilie in de Gouden Eeuw

Een interessant boek waarin de bijzondere details van het doopsgezinde leven van een koopman en zijn familie in de Gouden Eeuw uit de eerste hand worden beschreven. Koopman Claas Arisz Caeskoper in Koog aan de Zaan begon in 1669 als achttienjarige een dagjournaal bij te houden. Hij hield dat zestig jaar lang vol, tot tien dagen voor zijn dood.
Het journaal bevat een schat aan aantekeningen over het dagelijkse leven in de Zaanstreek en bovendien schreef Caeskoper met graagte over zijn avontuurlijke ondernemingen, zoals tripjes naar het oorlogstoneel in het Rampjaar 1672 (ze gingen gewoon kijken hoe er over en weer geschoten werd bij Bodegraven en Naarden!) en schaatstochten, waaronder een van bijna 300 kilometer. Over zijn bezigheden als koopman schreef hij minder, maar daarover bleek veel te achterhalen in de nagelaten papieren van zijn broer Gerrit.
De combinatie van deze familiedocumenten met ander eigentijds materiaal heeft een levendig portret opgeleverd van een familie in het hart van de Zaanse bedrijvigheid in de Gouden Eeuw. De negotie van Claas Caeskoper is later uitgebouwd tot het levensmiddelenconcern Honig. Ook die toedracht wordt in het boek verhaald.
Via zijn dagboek is de "Twaalfstedentocht" bekend geworden. Claas Arisz telde van alles. Maar vooral zijn voetstappen. Hij noteerde resultaten en hield het tellen over lange afstanden vol. De weg naar het Regthuys in Westzaan mat hij in drie stukken: het pad van Zaandijk tot het begin van De Middel was 2700 treden lang, het Weiver 1000 treden en dan linksaf tot het Regthuys nog eens 325 treden.
Aardig is ook de afbeelding in het boek van een schip uit 1668, dat grote gelijkenis vertoond met een van de scheepjes op een glas-in-loodraam uit de kerk van Hollum op Ameland die 1679 gedateerd is. Voor vele historici en genealogen een prettig leesbaar boek in de collectie.

Geen opmerkingen: