In met name de 16e t/m 18e eeuw werd het merendeel van de handel over zee met het Oostzee-gebied gedaan. Hoewel velen denken dat de basis van de Gouden Eeuw werd gelegd door de VOC was dit in werkelijkheid de graanhandel met de Baltische staten, de zogenaamde Moedernegotie. Schippers die door de nauwe doorgang in het Sont bij Helsingor, het vroegere Elseneur, voeren moesten daar tol betalen. En zoals zo vaak werden de betaalde bedragen en de namen van de betalers en hun lading vastgelegd in een boekhouding. Deze is ook grotendeels bewaard gebleven.
Enkele jaren geleden werden op initiatief van het Nationaal Archief in Den Haag een aantal jaargangen gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt in een online database. Het betreft de jaren 1721 t/m 1723, 1731, 1741 t/m 1743, 1751 t/m 1753 en 1761 t/m 1763. Daarin vond ik al vele schippers die als thuishaven Dokkum hadden (507 namen!). Zo staat bv Jan Gerrits Tal in de database als Tall. Interessant genoeg is zijn geboorte in 1727 beschreven in het dagboek van vroedvrouw Catharina Schrader. Hij was de zoon van de Dokkumer grootschipper op Hamburg Gerrit Jansen Tal en de enige overlevende van een drieling!
In het blad van Tresoar, Letterhoeke is te lezen dat recent is besloten dat een aantal universiteiten, in samenwerking met ons aller Tresoar, in een groot project ook de andere jaren van de Sonttolregisters gaan digitaliseren.
Op de website van het project is momenteel alleen het jaar 1760 doorzoekbaar, maar ook hier weer vele Dokkumer schippers: 115 namen!. Zo staat bv Jan Jacobs de Groot (die in de recente Sneupers van september en juni 2008 in 2 artikelen met zijn broers Berend en Jacob wordt genoemd) in de database als Jan Jacobes de Grodt. Hun namen waren dus veelal verhaspeld, maar zijn vaak nog wel te reconstrueren. Zoek dus bij voorkeur op Thuishaven en niet op Naam.
Schippers van de waddeneilanden (en 2 Dokkumer schippers, Jacob Jansz Bok en Pieter Lieuwes) worden vermeld in de Zeebrieven van het Amsterdamse stadsarchief op de site van Texelse genealogie/Miriam Klaassen.
Als laatste bronbestand kan ik nog melden dat er ook van het nabij Gdansk/Dantzig gelegen Poolse Elbing pondtolregisters online staan over de periode 1585-1700. Deze database is op o.a. schippersnamen en thuishaven te doorzoeken, maar bladeren lijkt hier de beste optie.
Google Books heeft het boek De sleutels van de Sont van G.W. Kernkamp gedigitaliseerd, een mooie bron voor achtergrondinformatie en in 2003 verscheen 'Al het Hollandse volk dat hier nu woont’. Nederlanders in Helsingør, circa 1550-1600, bij uitgeverij Verloren. Ook een verhaal van Jaap vd Zwaag over Lemster schippers in de Oostzeevaart geeft veel achtergrondinformatie.
Enkele jaren geleden werden op initiatief van het Nationaal Archief in Den Haag een aantal jaargangen gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt in een online database. Het betreft de jaren 1721 t/m 1723, 1731, 1741 t/m 1743, 1751 t/m 1753 en 1761 t/m 1763. Daarin vond ik al vele schippers die als thuishaven Dokkum hadden (507 namen!). Zo staat bv Jan Gerrits Tal in de database als Tall. Interessant genoeg is zijn geboorte in 1727 beschreven in het dagboek van vroedvrouw Catharina Schrader. Hij was de zoon van de Dokkumer grootschipper op Hamburg Gerrit Jansen Tal en de enige overlevende van een drieling!
In het blad van Tresoar, Letterhoeke is te lezen dat recent is besloten dat een aantal universiteiten, in samenwerking met ons aller Tresoar, in een groot project ook de andere jaren van de Sonttolregisters gaan digitaliseren.
Op de website van het project is momenteel alleen het jaar 1760 doorzoekbaar, maar ook hier weer vele Dokkumer schippers: 115 namen!. Zo staat bv Jan Jacobs de Groot (die in de recente Sneupers van september en juni 2008 in 2 artikelen met zijn broers Berend en Jacob wordt genoemd) in de database als Jan Jacobes de Grodt. Hun namen waren dus veelal verhaspeld, maar zijn vaak nog wel te reconstrueren. Zoek dus bij voorkeur op Thuishaven en niet op Naam.
Schippers van de waddeneilanden (en 2 Dokkumer schippers, Jacob Jansz Bok en Pieter Lieuwes) worden vermeld in de Zeebrieven van het Amsterdamse stadsarchief op de site van Texelse genealogie/Miriam Klaassen.
Als laatste bronbestand kan ik nog melden dat er ook van het nabij Gdansk/Dantzig gelegen Poolse Elbing pondtolregisters online staan over de periode 1585-1700. Deze database is op o.a. schippersnamen en thuishaven te doorzoeken, maar bladeren lijkt hier de beste optie.
Google Books heeft het boek De sleutels van de Sont van G.W. Kernkamp gedigitaliseerd, een mooie bron voor achtergrondinformatie en in 2003 verscheen 'Al het Hollandse volk dat hier nu woont’. Nederlanders in Helsingør, circa 1550-1600, bij uitgeverij Verloren. Ook een verhaal van Jaap vd Zwaag over Lemster schippers in de Oostzeevaart geeft veel achtergrondinformatie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten