Voor het aankleden van de droge data in een genealogie of kwartierstaat zijn opgetekende verhalen uit de familie of bewaard gebleven dagboeken en aantekeningenboeken van grote waarde. In Friesland zijn redelijk veel van dergelijke egodocumenten bewaard gebleven. Want ook in dagboeken van anderen kan best uw familielid genoemd worden, bijvoorbeeld omdat hij zaken deed met de dagboekschrijver. En anders geeft het in ieder geval een aardig tijdsbeeld en mogelijke beschrijving van de plaats waar uw voorouders vroeger leefden.
Het oudst bekende en uitgegeven dagboek is van een boer uit Sint-Annaparochie in Het Bildt, Dirk Jansz, die loopt van 1600 tot 1636.
Aangezien in vroeger tijden Friesland een groter gebied in het Noorden besloeg dan tegenwoordig kan het boek De wereld volgens Abel Eppens, van Wiebe Bergsma, ook als een Fries aantekeningenboek worden beschouwd. Abel Eppens (1534-1590) was een Ommelander boer uit de zestiende eeuw die in het gebied van Oost-Groningen/Oost-Friesland leefde.
De vroedvrouw Catharina Schrader hield een aantekeningenboek bij waarin enkele duizenden bevallingen in Noordoost Friesland zijn beschreven tussen 1693 en 1745.
In 1715 beschreef de Dronrijper Hoyte Roucoma in zijn dagboek een zonsverduistering, die o.a. over Ameland trok.
Tijdens en na het Reboelje yn de Dongeradielen hield Lolke Hulshuis in 1749 een dagboek bij van zijn belevenissen als op de vlucht zijnde rebel naar Hamburg.
De Amelander commandeur en walvisvaarder Hidde Dirks Kat beschreef zijn belevenissen tijdens een schipbreuk op Groenland in 1777. Van zijn metgezel Marten Jans is ook een dagboek bewaard gebleven.
Een 19e eeuwse bron is de Kroniek van een Friese boer, Doeke Wijgers Hellema, te Wirdum van 1821-1856.
Van recentere datum is In Ald Ternaarder Kapper Fertelt, Memoires van J. A Veldhuis (1912-91), dat een aardig beeld van de plaats Ternaard en zijn inwoners geeft.
Meer op de specifieke familie gericht zijn de aantekeningen die vaak werden bijgehouden in de familiebijbel, zoals aantekeningen van Sake Reitzes Dijkstra van 1791-1848.
Heeft u ook oude dagboekaantekeningen die u wilt delen met andere genealogen ? Laat het ons weten !
Geen opmerkingen:
Een reactie posten