In 2004, Sneuper 73, schreef ik een artikel over Hongaarse evacuees. Het was me opgevallen dat rond 1920 op oude foto's in Noordoost Friesland en het Groninger Westerkwartier diverse Hongaarse meisjes stonden. Aangezien ikzelf met een Hongaarse getrouwd ben en er zelfs op een foto van de Lagere School te Munnekezijl van mijn voorouders rond 1922 een Hongaars meisje (Lenka) bleek te staan was ik extra geïntrigeerd. Op een foto uit 1919 bij de kerk van Ee staan Hongaarse meisjes bij het graf van een verdronken Hongaars jongetje.Na de Eerste Wereldoorlog was het Hongaars-Oostenrijkse keizerrijk opgesplitst in de huidige twee landen, die danig geruïneerd waren. Uit onderzoek bleek dat de Hongaarse (en vermoedelijk ook Oostenrijkse) kinderen door diverse hulporganisaties, waaronder het Centraal Comité voor Hongaarsche kinderen, na de Eerste Wereldoorlog per trein naar Nederland werden gehaald om daar aan te sterken na de geleden ontberingen en armoede. Op wat begeleiders na gingen de meeste kinderen op jonge leeftijd alleen naar het verre Nederland. Via o.a. de kerken in met name Friesland en Zeeland werden gastgezinnen geworven, die vaak enkele jaren achtereen een aantal weken opvang boden. Blijkbaar beviel het diverse kinderen zo goed dat ze in Friesland bleven en trouwden met mensen uit de omgeving.
Als reactie op mijn artikel in de Sneuper kwamen er nog veel meer voorbeelden van Hongaarse kinderen in Friesland naar voren, zoals Zoltan Belarus bij de familie Viersen in Anjum en de latere baakster te Kollum, Piroschka Dömötör. En zo verscheen later in Sneuper 79 een artikel van Dick Deuzeman over een Hongaarse jongen, Albert Fischer, in Oudeschoot.
In Sneuper 86, maart 2008, publiceerden we de biografie van de Hongaar Imre Deli die ook als evacuee naar Friesland kwam.
Er verschenen verder enkele boekjes, zoals het Friese boekenweekgeschenk in 2001 van de hand van Douwe Kootstra "Berjochten út Boedapast" over het meisje Magda. En het eveneens Friestalige Tusken Boedapest en Burgerheide van Jacobus Knol uit 1998 over de vierjarige Erzsebet Sztricsko die, evenals Magda, in 1923 per trein vanuit Boedapest kwam.
Heeft u zelf nog voorbeelden en verhalen van Hongaarse 'treinkinderen' in Friesland rond 1920, laat het ons dan weten.
Ook nu nog kunt u trouwens in de zomervakantie een Hongaars weeskind een goede tijd bezorgen door hem/haar een paar weken in huis te nemen. Kijk op de site van Stichting Gastouders Hongarije voor de details.
Een op zich heel ander onderwerp maar toch leuk om even te melden is de online versie van het boek over Maria van Hongarije, Regentes der Nederlanden.
Update: De familie Spijkerman gaf in 1923 onderdak aan Gizela Bukauwski en ontmoette haar 42 jaar na dato getuige het krantenartikel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten