zondag 3 februari 2013

Tovenarij en duivelbanners in tijdschrift Fryslan

‘Tsjoenders’ en ‘dúvelbanners’ zijn mystieke beroepen uit een verzonken verleden, maar ze zijn nog steeds onder ons! Ze noemen zich alleen anders. De lichtgelovigheid van veel mensen, in combinatie met soms wanhoop over lichamelijk mankement, is immers van alle tijden. Zijn de ‘tsjoenders’ (Yomanda, dr. Vogel) tegenwoordig veel geringer in aantal, hun schare aanhangers is vele malen groter. Tot een eeuw geleden had elk dorp, zeker in Friesland, wel zijn eigen wonderdokter. Klaas Henstra geeft enkele krasse voorbeelden en verklaart ook de oorzaken van hun succes. Met name de ‘wonderdokterende’ doperse dominee/boeren Wartena springen in het oog. Volkskundige Willem de Blécourt heeft veel onderzoek naar het verschijnsel gedaan en schrijft over wat de kranten er in de periode 1860-1910 over meldden. Hij vertelt ook welke bevolkingsgroepen bevattelijk waren.
Kerst Huisman heeft Laurens ten Cate lang van heel nabij meegemaakt en beschrijft bijzonderheden van diens soms gespleten persoonlijkheid. En dan is er nog het onooglijke Kromwâl, voor menigeen in de 16de en 17de eeuw het centrum van de wereld. Hier spelen trouwens doopsgezinden ook een opvallende rol, zo schrijft Hans Koppen.
In Parijs is technisch onderzoek gedaan naar ‘onze’ fibula van Wijnaldum en Nelleke IJssennagger concludeert voorzichtig dat Friesland in de Vroege Middeleeuwen deel uitmaakte van een wijder verbreid netwerk dan we tot heden dachten. De rode steentjes op de beroemde fibula van Wijnaldum hebben een exotische oorsprong. Het zijn almandijnen uit India.
Pastoor Jan van der Wal gaat later dit jaar een historische reis naar Rome maken, in het teken van de Friese geschiedenis. Einddoel is de Friezenkerk.
Het symposium van het Fries Genootschap liet felle geluiden horen over de toekomst van Friesland. Vooral Geert Mak was kritisch en riep op tot veel meer strijdbaarheid. Het dociele karakter nekt Friesland, als we niet oppassen.
Wèl strijdbaar, maar de eigen glazen ingooiend, was de Friese elite begin 17de eeuw. Ze vochten vooral onderling en slaagden er maar niet in, het eigen gewest met één krachtige stem te laten spreken. Ligt hier de kiem van de ondergang van Friesland als betekenisvol gewest? Hotso Spanninga wijdde er zijn promotieonderzoek aan. Het resulteerde in het boek Gulden vrijheid? Politieke structuur en staatsvorming in Friesland, 1600-1640.

Fryslân, het historische tijdschrift, editie januari 2013, is nu te koop!

Informatie bij de uitgever:
Van der Let & Partners Identity via 0513 - 654445 of mail naar info@vdlp.nl.
Informatie bij de redactie:
Siebrand Krul via 0513 622 915 of 06 22 95 52 10 of mail naar Siebrand.Krul@upcmail.nl

1 opmerking:

Harry Perton zei

Lijkt me een geweldig nummer.