donderdag 7 juni 2018

Honderden liefdesbrieven van Jaap Broersma (93) naar Tresoar


Drie jaar moest hij zijn geliefde Minke missen, toen hij als militair was gestationeerd in Nederlands-Indië. Maar, vertelt Jaap Broersma zeventig jaar later, haar brieven sleepten hem erdoor. De collectie van in totaal zo’n 2000 brieven wordt nu overhandigd aan het Fries Historisch en Letterkundig Centrum Tresoar. Waaronder een tweetal nog nooit eerder geopende exemplaren.

Zeventig jaar geleden was Jaap Broersma uit Ee (Dongeradeel) gestationeerd als dienstplichtig militair in Perak bij Soerabaja. Jaap had daar een functie in de voedselvoorziening aan Nederlandse militairen. ‘’s Ochtends begon mijn werkdag om 7.00 uur en ‘s middags om 13.00 uur was ik klaar’, zo vertelt hij. Dan kon hij brieven schrijven. En dat heeft hij gedaan. Zelf heeft hij in de drie jaar dat hij weg was zo’n 1200 brieven geschreven, gemiddeld meer dan één per dag. De meeste waren bestemd voor zijn vriendin, Minke Bosgraaf. ‘We schreven elkaar drie brieven per week. Elke dag keek ik weer uit naar post van haar. Minke’s brieven waren zo belangrijk, die sleepten mij erdoor.’

Minke, die uit de buurt van Kollum kwam, schreef over van alles en nog wat, over wat ze in het dorp hoorde en zag, over familie en kennissen, maar ook over het geloof en de liefde. Dat laatste is een steeds terugkerend onderwerp. Dat geldt ook voor de brieven van Jaap aan Minke. Het verlangen naar elkaar was groot. Meer dan 11.000 kilometer waren ze van elkaar verwijderd en dat drie jaar lang. Een paar keer zijn ze in de gelegenheid geweest om elkaars stem te horen. De zogenaamde gesproken brieven werden vastgelegd op 78-toerenplaten en opgestuurd. Ook die zijn met de collectie aan Tresoar overgedragen.

Het wachten werd uiteindelijk beloond. Half april 1950 konden Jaap en Minke elkaar omarmen. Al gauw maakten ze trouwplannen. Op 12 juli 1951 was het zover. Toen gaven ze elkaar in het gemeentehuis in Kollum het ja-woord.

In 2015 kreeg Reinder Postma uit Oudwoude de collectie van Broersma met de bedoeling om er een boek over te schrijven. Dat boek met als titel ‘Liefde tussen Kollum en Perak’ verscheen nog hetzelfde jaar. Postma en Broersma dragen vrijdag in Tresoar officieel de collectie over. Een mooie aanwinst voor het archief: volgens Otto Kuipers van Tresoar geven de brieven een mooi beeld van de eerste naoorlogse jaren.

De brieven kunnen voorlopig niet ingezien worden. De afspraak is dat de brieven pas na het overlijden van Broersma openbaar worden.

Geen opmerkingen: