Wolf gevangen in Friesland in 1596

Tresoar heeft wederom een interessante bron voor historici en genealogen online gezet. Het is een vervolg op de al eerder door vrijwilliger Anny Bokkinga geïndexeerde pensiën in de Registers van betalingsordonnanties op de ontvanger-generaal van de kloostergoederen. De registers, negentien in totaal, zijn bewaard gebleven over de periode 1592-1646 en maken deel uit van het archief van de Gewestelijke Bestuursinstellingen van Friesland 1580-1795 en zijn daar beschreven onder de nummers 2654-2673. Uit het beschikbare geld werden o.a. de volgende soorten uitgaven bekostigd: traktementen, pensioenen, rentebetalingen, aalmoezen, armengeld en andere buitengewone uitgaven. Een van die zogenaamde extraordinaris uitgaven was bijvoorbeeld de beloning voor het vangen van wolven. In 1596 ontvingen Wijtze Meijns en Jan Janszn vijftien caroligulden van de Ontvanger-generaal van de kloostergoederen. De beide Eestrumers (Eestrum ligt in de gemeente Tietjerksteradeel) hadden het bedrag gekregen voor de vangst van één van de wolven die nog in Friesland rondliepen. In het laatste decennium van de zestiende eeuw werd in deze provincie nog regelmatig een wolf gevangen waar de jager steevast tien daalders of vijftien caroligulden voor kreeg uitbetaald.
Eveneens in 1596 werden enkele jonge wolven gevangen: Is Melle Jochems Grietman van Smallingerlant voort fangen van vijff jonge wolven 25 dalers geaccordeert. En in 1609 waren het vier jonge wolven: Teije Saeckeszn secretaris vande Grietenie van Opsterlandt ter saecke van vier jonge wolven bij hem overgesonden ordonnantie verleent van 20 dalers.

Op zoekwoord Dockum zijn er diverse resultaten, waaronder deze voor onderhoud aan de Zijl te Dokkum in 1596: Is Pieter Suijrtszn ende Pieter Botteszn timmerl(lieden) d'somma van 101 £ 9 st en 10 pen van reparatie aende zijl tot Dockum gedaen.
Of deze uit 1592 voor een in 's lands dienst gewond geraakte schipper: Is Beentze Gabbeszn schipper tot Dockum ordonnantie gepasseert van 25 £ die hem tot behulp van sijn sobere staet geaccordeert sijn voor sijne grote ende periculose wondinge in 's Landes dienste gecregen.
Naar aanleiding van de in 1607 gewonnen Slag bij Gibraltar, waaraan het schip de Friesche Pinas, onder leiding van Theunis Wolters (Friese Teun) van de Dokkumer Admiraliteit deelnam, werd een kaart besteld: Andrijes Lader boeckebijnder vereert voerde caert bij hem inde camer van Oestergoe opt Landtschaps huijs gelevert vande [zee]slach voer Gibraltar
geschijet 3 £. (In de komende Sneuper 97 van juni 2010 zal een artikel van Eimert Smits FaZn. verschijnen over de Friese Admiraliteit in de zeeslag bij Gibraltar in 1607).
In 1610 was er blijkbaar een overstroming in Dokkum: De heren Upco van Burmania ende Velsen van 2 dagen gevaceert in t besichtijgen vande Colck bij t laeste onweder ende hogewaterfloet bij Dockum ingelopen ordonnantie passeert van ijder x gld 20 £.
In 1624 een vermelding over de Admiraliteit van Friesland te Dokkum: De camerbooden vande admiraliteijt tot Doccum vande leverantie van thien taffelboeckiens in silver beslagen en aende heeren gelevert die somma van 38 £ 10 st.
In 1604 betreffende de Ezumazijl: Philips van Tongeren tot bevorderinge vande proceduiren tegens de magistraet van Dockum beroerende der kloosteren opcomsten der zijllen van Esmezijl. Wattingewijll 60 £.
Ook Schiermonnikoog levert de nodige resultaten, zoals: 1608, Taco Sapeszn meester timmerman vant repareren der kercke ende schoolmeester huijsinge van Schiermunck-oogh 300 £ ende voorde overbouwinge eens d somma van 20 £

Ga ook eens zoeken in deze online database en laat ons weten wat voor spannende zaken u gevonden heeft!

Update: Groninger blog-collega Gelkinghe schreef al eerder uitgebreid over de wolvenjachten in Groningen en Drenthe rond 1600 (in het aangrenzende gebied zoals het zuidelijk Westerkwartier en de Drentse heide), maar ook tot rond 1775 toe, zie hieronder via de link reacties.