De lijkstatie van Ernst Casimir te Leeuwarden in 1633

In de online collectie van het Rijksmuseum te Amsterdam bevindt zich een rij tekeningen van de begrafenisstoet (lijkstatie) van Ernst Casimir, die op 3 januari 1633 te Leeuwarden in de Jacobijner Kerk werd begraven (op 2 juni 1632 was hij al gesneuveld bij Roermond!). Het geeft een prachtig overzicht van de intimi van de graaf van Nassau-Dietz, stadhouder van Friesland (vanaf 1620) en na 1625 ook stadhouder van Groningen en Drenthe. Met name de jonkers uit Friesland en Groningen komen in beeld, met daarbij afgevaardigden van de diverse bestuurscolleges (waaronder de Admiraliteit te Dokkum). De ervaring leert dat de afbeeldingen behoorlijk waarheidsgetrouw zijn. Om de namen op de afbeeldingen voor een breder publiek toegankelijk te maken heb ik ze hieronder per plaat op een rijtje gezet.Veel van de Friese adel is terug te vinden op de genealogische pagina's van ons lid Simon Wierstra.
Plaat 1
Ernestus Casimirus Constant
Stadsgezicht van Roermunde
De Guarde van Sijn Genade
Plaat 2
Jr Pieter van Harinxma
Het Hof Gesin van sijn Gen.
Plaat 3
De Trompetters
Jr Zeino Joachim van Wesefeld
Jr Maurits van Ripperda
Jr Jan van Echten
Jr Wigboldt Ripperda van Peijse (Peize)
Jr Oriclius (Orck) van Doijem
Plaat 4
Jr Haring Onna van Sythiema
Jr Syds van Emingha
Jr Ulbe van Aylva
Jr Douwe van Roorda De Burg-Graeff
Jr Gerrold van Juckama
Jr Sicko van Grovestins
Jr Homme van Camstra
Plaat 5
Jr Watze van Camminga
Jr Douwe van Aylva
Jr Douwe van Ockama
Jr Epo van Douma
Jr Julius van Harinxma
Jr Tialling van Eysinga
Jr Schelto van Aebinga
Jr Laes van Glins
Plaat 6
Jr Rempt Rengers ten Post
Jr Charles de Unia
Jr Siouck van Wijnia
Jr Jurgien van Burmania
Jr Julius van Eysinga
Jr Abbo van Bootzma
Jr Ate van Hettinga
Jr Boiocko van der Wengen
Jacques van Oenama Lieutenant Colonel
Schelto van Aijsma Lieutenant Colonel (Van Aitzema)
Plaat 7
Wilhelm Vrij-Heer toe Schwartzenburg etc
Jr Bartelt Entens Ridt Meester
De Heere Overste Jacob van Roussel
De Heere Georg Vrij Heer toe Schwartzenburg en Hogenlantsbergh
Jr Poppo van Burmania Hof-Meester van sijn Genade
De Hellebardiers van sijn Genade
Plaat 8
De Heere Overste Georg Lijauckema
De Heere Thomas Ferentz Collonel
Overste Caspar van Eusum heer toe Nijen-Oordt etc (Van Ewsum van Nienoord)
De Heere Idzaert van Eminga Collonel
De Hellebardiers van sijn Genade
Plaat 9
Jan Michels picquer en Rust mr (een pikeur is iemand die paarden traint. Michels was getrouwd met Tietske Gerkes Hoptilla)
Sijn Genade Graeff Henric van Nassau Gouverneur van Friesland etc
Jr Pieter van Eysinga
Jr Julius van Meckema
Jr Achatius van Hohenfeldt
Jr Ruerdt van Juckema
Sijn Genade Graeff Willem Frederik van Nassauw etc
Jr Johan Sickinge toe Warffum
Jr Duyrt van Berum
Graeff Hendrick van Nassau
Gesante van Graeff Johan Lodewich van Nassau
Ges van Graeff Wilhelm van Nassau
Plaat 10
Gesante van Graeff Lodewich Henrich van Nassau etc
Gesante van Prince Excellentie van Orangien
Gesante van Graeff Henrich van den Berghe
Gesante van den Hertogh van Brunswijck
Gesante van sijn Con Majest van Denemercken
Gesante van den Hertogh van Holsteijn
Gesante van den Hertogh van Lunenburch
Gesante van sijn Gen van Brederode
Gesante van sijn Gen van Culenborch
Gesante van de Graeff van Oldenburch
Gesante van de Graeff van Oost Frieslandt
Gesante van de Graeff van Styrum sluijtende de rouw
Plaat 11
De Hoogh Mogh Heeren Staten Generael
De H Mogh Heeren Raden van State
De Ed Mogh Heeren Staten van Hollandt en West Frieslandt
2 Camer Boden en 2 lopende Boden der Staten van Frieslandt
Plaat 12
Edele ende Moghende Heeren Staten der Landschappe van Ooster-Goo van weghen Wester-Goo
Plaat 13
van weghen de Seven Wolden
Plaat 14
van weghen de Steden
Plaat 15
Heeren Staten van Groeningen en Om-Landen
Deurwaerders van Frieslandt
De Edele Moghende Heeren Ghedeputeerde Staten van Frieslandt
Hare Ed Mogh Clercquen
Camer Booden van Frieslandt
Plaat 16
De Edele Moghende Heeren Ghedeputeerde Staten van Stad Groeningen en Om-Landen
Deurwaerders
De E:M Heeren Raden Provinciaal van den Hove van Frieslandt
Hare E:M Substituyt en Onder Greffier
Plaat 17
De Edele Moghende Heeren Ghedeputeerde Staten van Drenthe
De E:M Heeren Gecommitteerde Raden ter Admiraliteijt in Frieslandt
De E:M Heeren Reken Meesters van Frieslandt
De E:M Heeren Reken Mrs van Stad Groeningen en Omlanden
Plaat 18
De Magistraet der Stadt Leeuwarden
De Heeren Gecommitteerde uijt de Magistraten der respective Steden van Frieslandt (Bolswart, Franeker, Harlinghen, Ylst)
De Heere Wolter Schonenborgh Drost van 't Oldampt
Jr Edzart Rengers ten Post Drost van Wedde
De Pedellen
Plaat 19
De Heeren Professores van d'Academie van Franeker (zo te zien 10 man, dus zeer waarschijnlijk Maccovius, Winsemius, Verhel, Rhala, Bernardus Schotanus, Meinardus Schotanus, Pasor, Fullenius, Van Dam en Wybinga)
De Heeren Gecommitteerde Professores van d'Academie tot Groeningen
De Pedel
De Predicanten der Stadt Leeuwarden
Krijghs Raedt van Frieslandt
Krijghs Raedt van Groeningen

Had ik net alle namen overgetypt van de afbeeldingen, kom ik er achter dat in januari Martin Engels al iets dergelijks met de Begrafenis van Ernst Casimir gedaan heeft en eerlijk gezegd beter en uitgebreider! Daarnaast heeft hij zelfs een overzicht van waar de Friese adel woonde in 1632.

Er is echter nog genoeg te sneupen naar afbeeldingen van Friese adellijken en eenvoudige medewerkers van de Nassau-familie aan het Friese Stadhouderlijk hof. Zo zijn er ook afbeeldingen of lijsten van de begrafenisstoet/lijkstatie van Willem Lodewijk in 1620, Frederik Hendrik in 1647, Willem Frederik in 1664, Johan Willem Friso in 1712 en Maria Louisa in 1765.

Van die Lijkstatie van Willem Frederik van Nassau-Dietz, in december 1664 te Leeuwarden zijn 25 aansluitende prenten gemaakt, door schilder Frans Carree. Vele Friese notabelen, waaronder Gajus Broersma, Douwe Aylva van Loo, Aulus van Haersma en de Dokkumer burgemeester Willem van Uma passeren wederom de revue.

Een volgende keer meer over de afbeeldingen van begrafenisstoeten in Friesland. Ook daarbuiten, bijvoorbeeld bij de begrafenis van Michiel de Ruyter in 1676, zullen Friese notabelen en zeelieden zijn afgebeeld!