Het beroep Rustmeester

Tijdens het sneupen in de Tresoar database naar mensen die in vroeger eeuwen iets met of in

Rusland deden vond ik een vermelding van het beroep Rustmeester. Nooit van gehoord. Het leek me wel een relaxed beroep, zeker zo bij aanvang van de zomervakantie. Zou het iemand zijn die meester is van en over de rust? De rust zelve?
Dokkum, dopen, doopjaar 1650. Gedoopt op 1 mei 1650 in Dokkum. Dopeling: Geertie, dochter. Vader: Jan Jelles, rustmeester. Daar worden we niet veel wijzer van.

Dit geeft al meer context:
Dokkum, dopen, doopjaar 1687 Gedoopt op 25 maart 1687 in Dokkum Dopeling: Antje, dochter. Vader: Goslingh, rustmeester van capitein Sanderen.

Het zal dus iets te maken hebben met het leger. Dokkum was immers in de 17e en 18e eeuw een vestingstad met een regiment van het leger. Blijkbaar kwamen de rustmeesters vaak over van andere plaatsen:

Dokkum, huwelijken 1608 Vermelding: Bevestiging huwelijk op 3 december 1608 Bruidegom: Haring Cornelis afkomstig van Rijp. Bruid: Doed Gerryts Opmerking : hij is rustmeester

Dokkum, huwelijken 1667 Vermelding: Derde proclamatie op 16 juni 1667 Bruidegom: Joost Borman afkomstig van Leeuwarden. Bruid: Nieske Luitiens afkomstig van Dokkum Opmerking : rustmeester

Dokkum, huwelijken 1669 Vermelding: Bevestiging huwelijk op 29 augustus 1669 Bruidegom: Hans Jurgens Steen afkomstig van Herbergen (Herborn). Bruid: Josina van Honten afkomstig van Wesel Opmerking : rustmeester

Dokkum, huwelijken 1671 Vermelding: Derde proclamatie op 21 mei 1671 Bruidegom: Hendrik ten Bergh afkomstig van Doesburg. Bruid: Aeltie Gerrits afkomstig van Dokkum Opmerking : rustmeester.

De database van het gemeentearchief Leeuwarden vermeld ook enkele rustmeesters.

In de interessante genealogie van Nico van der Woude over Van Teijens wordt een Saecke Sierks genoemd die rustmeester was.

En in Wumkes' Stads- en Dorpskroniek van Friesland, 1767: Gedeput, Staten van Friesland laten verkoopen 2 deftige huizingen op de Breedzijde van de Nieuwstad omtrent de Duco Martenapijp, no.1 bewoond door ammunitiemeester Huber, no.2 door rustmeester S.Penterman. De familie Penterman is bekend als geweermakers in Leeuwarden en Utrecht en een tonnenboeier die te Dokkum getrouwd was met Elisabeth de Flines.

Als je googlet op rustmeester krijg je in eerste instantie enkele nietszeggende resultaten. Deze opmerking in de genealogie Tjoelker-Schuuring lijkt echter het antwoord te geven:  rustmeester (naar hoogduits "rustmeister", opziener over het krijgsgereedschap). Dus iemand die betrokken is bij de bewapening van de soldaten. Deze vondst in het archief van de Gedeputeerde Staten van Friesland bevestigt dat: Bestek voor de ammunitiemeester en de rustmeester van het Landschaps ammunitiehuis betreffende de reparatie en het gebruik van het Landschapshuis ('t olde Starkenburgshuis) bij de Duco Martenapijp als woning en als 's Lands ammunitiehuis. Het lijkt me dat het woord is afgeleid van 'uitrusting', dus de soldaten voorzien van hun uitrusting.