In november 2009 is er een boek verschenen over Munnekezijl waaraan ik medewerking heb verleend. Munnekezijl lag vroeger aan zee en had een haven. Er waren meerder inwoners uit dit dorp die dienst namen bij de VOC. Er wordt vaak gezegd dat de opvarende matrozen ruw volk waren, of dat ze iets hadden uitgespookt wat niet door de beugel kon. Zo ook Harke Melles.
In 1759 woont de 20-jarige Harke Melles in Munnekezijl, hij is arbeider bij een boer. Wanneer zijn werkgever op een dag in de stal komt, ziet hij dat Harke Melles zich achter een merrie bevindt en met het dier sexuele handelingen pleegt. De boer schakelt het gerecht in en Harke wordt afgevoerd naar het Blokhuis in Leeuwarden. Daar moet hij moet voor de rechters van Het Hof van Friesland verschijnen. De jongeman is op heterdaad betrapt en ontkennen heeft geen zin. De straf die hij krijgt, liegt er niet om. Harke wordt streng gegeseld en gebrandmerkt. Tevens gaat hij voor tien jaar de cel in (19 mei 1759). Na het uitzitten van de straf moet hij Friesland voor eeuwig verlaten en mag niet terug komen.
Harke Melles uit Muntjeziel (zoals de locals Munnekezijl noemen, HZ) treedt op 20 mei 1770 als matroos in dienst bij de VOC. Hij vaart op die dag uit met het schip De Landskroon vanaf Texel. Kennelijk gaat hij bij Kaap de Goede Hoop van boord, want het schip vaart zonder hem door.
Harke monstert na enige tijd op Kaap de Goede Hoop aan boord van het schip Velsen aan. Dit schip is op 11 januari 1771 uit Nederland vertrokken en komt op 26 juni 1771 aan in Ceylon. Hij zal niet weer terugkeren naar Munnekezijl, want hij overlijdt daar op 16 januari 1776.
Heeft u zelf familieleden in de stamboom die ooit voor straf verbannen werden uit Friesland, kijk dan eens in de database van VOC-opvarenden of ze daarin voorkomen! Andersom geldt natuurlijk dat als ze in een lage rang bij de VOC aanmonsterden ze weleens in de Criminele Sententies voor zouden kunnen komen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten