Tresoar digitaliseert Volkstelling 1744 na Twitter-actie

Pieter Brueghel de Jonge – De volkstelling te Bethlehem

Steeds meer archieven en geïnteresseerden in genealogie en streekhistorie openen een Twitter-account. Niet alleen om zelf korte nieuwsberichtjes onder een schare volgers te verspreiden, maar ook om gelijkgestemden te volgen. Zo ontstaan vaak leuke en snelle dialogen tussen publieke instellingen en het publiek dat ze bedienen.
Tresoar in Leeuwarden heeft al wat langer een Twitter-account via https://twitter.com/#!/Tresoar en kondigde kortgeleden aan de duizendste volger te verwachten. Om daar enige ruchtbaarheid aan te geven werd een Twitter-digitaliseringsactie bedacht: Wat zou u graag gescand willen hebben?
Speciaal ter gelegenheid daarvan zou Tresoar onder degenen die hun wensenlijstje getwitterd hadden loten, welk archiefstuk als eerste gedigitaliseerd gaat worden. De trekking van deze loting vond plaats op maandag 26 maart, ’s middag om 16.00 uur.
Via ons eigen Twitter-account https://twitter.com/#!/sneuperdokkum stuurde ik een tweetal suggesties in: de Volkstelling van 1744 (een relatief onbekende bron met vele namen) en de Criminele Sententies van 1536-1700. De sententies van 1700 tot 1800 zijn immers al geïndexeerd en daardoor vrij goed ontsloten. De oudere aanvulling zou het helemaal een bron maken om van te smullen!
Uit de loting kwam naar voren dat we gewonnen hadden, en wel met de Volkstelling 1744. In de online inventaris van Tresoar heeft het de volgende beschrijving: Toegang 5,
"Omschrijvinge van familiën in Friesland", staten, ingekomen van de grietenijen en steden, waarop aangegeven de namen van de gezinshoofden, de grootte van de gezinnen en de hoogte van de aanslag, 1744.
NB 1. Van de banden zijn microfiches op de studiezaal beschikbaar, zie plattegrond nr. 6. 2. Zie ook Nadere Toegang 5.21: P.J. Kreijl, Alfabetische lijst van inwoners van Hindeloopen, 1700-1750. 3. Wegens klachten over de slechte handel en scheepvaart werd door de Staten overwogen of de z.g. havenpachten zouden kunnen worden afgeschaft. In plaats daarvan zou een jaarlijkse quotisatie op de huisgezinnen geheven worden. Om de opbrengst van deze quotisatie vooraf te kunnen beoordelen, werden ingevolge resolutie van 13 maart 1744 alle grietenijen en steden aangeschreven staten in te zenden. Deze staten zijn als volgt samengesteld: van ieder hoofd van een huishouden werd de naam genoteerd, het aantal personen waaruit het huishouden bestond, of het huishouden vermogend of "insolvent" dan wel "gealimenteerd" was en de aangeboden vrijwillige bijdrage ter vervanging van de havenpachten. Nagenoeg de hele bevolking is op deze staten terug te vinden, zodat met recht van een volkstelling kan worden gesproken. 4. Zie ook: J.A. Faber, Drie eeuwen Friesland. Economische en sociale ontwikkelingen van 1500 tot 1800. Leeuwarden 1973. Deel I, pag. 34-38.
inv. nr. 1628 Oostergo
inv. nr. 1629 Westergo
inv. nr. 1630 Zevenwouden
inv. nr. 1631 Steden
 
Voorwaar een mooi initiatief!